Czytelnik: „Firma likwiduje pracowniczy program emerytalny – co się stanie z moimi pieniędzmi?”

Likwidacja pracowniczego programu emerytalnego (PPE) to nie koniec świata 🙂

Zgromadzone w programie oszczędności nie przepadają. Ich dalsze losy są w szczegółach uregulowane w ustawie o PPE.

To jedno z najczęstszych pytań, jakie dostaję od czytelników:

“Mój pracodawca likwiduje pracowniczy program emerytalny. Co dalej z moimi pieniędzmi? Czy mogę je wypłacić? Jak to działa?”

Jak to wygląda w praktyce?

TLDR (artykuł w jednym zdaniu)

Likwidacja PPE przez pracodawcę oznacza, że musi nastąpić wypłata, wypłata transferowa lub zwrot zgromadzonych środków, przy czym te operacje mają różne konsekwencje dla oszczędzającego.

Pracodawca likwiduje program emerytalny

OK, z jakiegoś powodu, pracodawca likwiduje pracowniczy program emerytalny. Masz w nim zgromadzone oszczędności.

Pracodawca powinien poinformować cię na piśmie o likwidacji programu, w tym o ważnych terminach oraz konsekwencjach z tym związanych.

Teraz najważniejsze: zgodnie z ustawą o PPE (źródło), “środki pozostają na rachunku uczestnika do czasu wypłaty, wypłaty transferowej lub zwrotu”.

W praktyce oznacza to, że są trzy możliwości:

• wypłata
• wypłata transferowa
• zwrot

Likwidacja PPE - wypłata środków

W kontekście PPE (ale też IKE i IKZE) termin “wypłata” ma bardzo precyzyjne znaczenie. Oznacza przelew pieniędzy do oszczędzającego (jednorazowo lub ratalnie) z zachowaniem przywilejów podatkowych.

W przypadku PPE wypłata jest możliwa:

• po ukończeniu 60 roku życia
• po ukończeniu 55 roku życia, jeśli masz już uprawnienia emerytalne

Jeśli twój pracodawca likwiduje pracowniczy program emerytalny, a ty spełniasz już te warunki, możesz złożyć wniosek o wypłatę środków z PPE.

Wypłata może być jednorazowa (wszystkie środki) lub w ratach.

Przy wypłacie nie są naliczane żadne podatki. Do twojej dyspozycji są wszystkie zgromadzone w programie emerytalnym środki.

Likwidacja PPE - wypłata transferowa

Wypłata transferowa z twojego rachunku w PPE może nastąpić na:

• rachunek w pracowniczym programie emerytalnym u innego pracodawcy
• indywidualne konto emerytalne (IKE)

Musisz poinformować obecnego pracodawcę, na jaki rachunek chcesz przetransferować swoje środki. Masz na to co najmniej 1 miesiąc.

Czyli są dwie możliwości, żeby przeprowadzić wypłatę transferową  - inny pracowniczy program emerytalny albo indywidualne konto emerytalne.

Podjęcie pracy w innej firmie, która prowadzi dla swoich pracowników program emerytalny, może nie być wykonalne w przeciągu miesiąca 🙂

Wobec tego, zazwyczaj jedynym praktycznym wyjściem, jeśli komuś zależy na wypłacie transferowej, jest otwarcie indywidualnego konta emerytalnego.

Potwierdzenie zawarcia umowy o IKE to podstawa do wykonania wypłaty transferowej z likwidowanego PPE.

Przedstawiasz je pracodawcy, a instytucja prowadząca program emerytalny (np. TFI lub zakład ubezpieczeń) ma zgodnie z ustawą 1 miesiąc na transfer oszczędności.

Co roku przygotowuję ranking IKE we wszystkich instytucjach finansowych (zapraszam na edycję 2016).

Swoje IKE prowadzę od kilku lat w formie rejestru funduszy inwestycyjnych w NN TFI (polecam). W szczegółach opisuję swoje decyzje i wyniki (edycja 2016).

Wpłaty na ten rachunek pochodzą “z mojej kieszeni”, a nie transferu z PPE. Nie przeszedłem procedury wypłaty transferowej z programu emerytalnego na własnej skórze.

Likwidacja PPE - zwrot środków

Zwrot środków oznacza przelanie oszczędności z programu emerytalnego na rachunek bankowy uczestnika. Pieniądze są wtedy do twojej dyspozycji.

Zwrot nastąpi, jeśli:

• nie wskażesz rachunku do wypłaty transferowej (np. na IKE)
• nie masz prawa do wypłaty

Uwaga! Zwrot środków z PPE wiąże się z koniecznością odprowadzenia przez instytucję prowadzącą program emerytalny 30% składek podstawowych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako (zaległa) składka na ubezpieczenie emerytalne.

Czyli na twoje konto bankowe nie trafią wszystkie środki zgromadzone w programie (jak w przypadku wypłaty).

Ze względu na utratę uprzywilejowanego statusu przez te oszczędności, część zostanie dopisana do konta w ZUS jako dodatkowa składka emerytalna za miesiące, gdy pracodawca opłacał składkę podstawową do PPE.

Pozostała kwota trafi na twoje konto bankowe jako środki, którymi możesz dowolnie dysponować.

Szybkie podsumowanie

Jeśli twój pracodawca likwiduje PPE, oszczędności zgromadzone do tej pory nie przepadają.

Możesz je wypłacić i skorzystać ze specjalnego statusu podatkowego wypłaty, jeśli spełniasz warunek wieku.

Możesz je przetransferować na IKE lub do innego PPE i zachować specjalny status podatkowy tych oszczędności. Musisz w tym celu założyć IKE lub dołączyć do PPE u innego pracodawcy.

W pozostałych przypadkach otrzymasz zwrot środków na rachunek bankowy. Niestety, zwrot oznacza, że oszczędności zgromadzone w PPE tracą specjalny status podatkowy, a instytucja finansowa przekazuje 30% składek podatkowych do ZUS jako zaległą składkę emerytalną. Reszta jest do twojej dyspozycji tu i teraz.

Moje decyzje

Osobiście IKE prowadzę od 2013 w formie rejestru funduszy inwestycyjnych, na IKE Plus w NN TFI (wcześniej ING TFI). Rozliczyłem swoje wyniki do 2016. NN TFI oferuje też rejestr funduszy inwestycyjnych w połączeniu z IKZE.

Niedawno stworzyłem rankingi wszystkich ofert IKZE oraz IKE dostępnych pod koniec 2016.

Na zakończenie

Tutaj wszystkie artykuły o trzecim filarze, IKE oraz IKZE.

Warto również przejrzeć inne narzędzia wspomagające oszczędzanie i inwestowanie.