Czytelnik Adrian: “Czy odsetki i dywidendy na IKE i IKZE są zwolnione od zryczałtowanego podatku dochodowego (19% Belki)?”

Uwaga - temat jest śliski 🙂 Czytelnik zapytał mnie przez e-mail:

“Przymierzam się do założenia jakiegoś konta emerytalnego. Jeszcze nie wiem, czy IKE, czy IKZE. Raczej nie oba. 

Wiesz może, jak to jest z podatkiem Belki od odsetek i dywidend, które wpływają na te konta emerytalne w trakcie inwestowania? Czy jak założę lokatę albo kupię obligacje skarbowe, od odsetek pobiorą mi 19% podatku? Słyszałem już różne opinie”

Chodzi o to, że od oszczędności na IKE i IKZE mogą być wypłacane na te konta odsetki (np. od lokat lub obligacji), dywidendy ze spółek lub inne "pożytki".

Czy na pewno nie płaci się od nich 19% zryczałtowanego podatku dochodowego (tzw. Belki) w momencie ich wpływu.

TLDR (artykuł w jednym zdaniu)

Odsetki i dywidendy od oszczędności na IKE i IKZE powinny wpływać na te konta w całości - bez potrącenia tzw. podatku Belki (są od niego zwolnione).

Odsetki i dywidendy na IKE a podatek Belki

W przypadku indywidualnego konta emerytalnego (IKE) sprawa jest mega prosta.

O zwolnieniu od podatku mówi wprost ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (źródło). W art. 21 pkt 58a.

“Wolne od podatku dochodowego są:

(...) dochody z tytułu oszczędzania na indywidualnym koncie emerytalnym, w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych, uzyskane w związku z:

a) gromadzeniem i wypłatą środków przez oszczędzającego (...)"

Krótko mówiąc, w trakcie oszczędzania na IKE (choćby przez 30 lat i dłużej) oraz przy wypłacie środków z IKE (wypłata to coś innego niż zwrot), środki nie są opodatkowane 19% podatkiem Belki.

Jeśli prowadzisz IKE w formie depozytu bankowego, od bank dopisuje odsetki bez potrącania 19% podatku Belki.

Jeśli prowadzisz IKE w formie rachunku maklerskiego, również IKE Obligacje, dom maklerski nie powinien odprowadzać podatku od dywidend ze spółek oraz odsetek od obligacji skarbowych czy korporacyjnych.

W przeszłości obliczyłem, jaka jest wartość takiej “tarczy podatkowej”.

Co roku tworzę również ranking IKE w różnych instytucjach finansowych - najnowszy w momencie tworzenia tego wpisu pochodzi z końca 2016 roku. Zapraszam.

Posiadam i polecam IKE w formie rejestru funduszy inwestycyjnych w NN TFI (wcześniej ING TFI). Swoje decyzje i wyniki na tym koncie emerytalnym opisuję w szczegółach raz w roku (przeczytaj edycję 2016).

Odsetki i dywidendy na IKZE a podatek Belki

Kwestia podatku Belki od odsetek i dywidend, które wpływają na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), jest bardziej skomplikowana.

Nie ma bezpośredniego zapisu o zwolnieniu w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma go też w ustawie o IKE i IKZE. Jest tam tylko informacja o możliwości odliczenia wpłat na IKZE od podstawy opodatkowania podatkiem PIT z pracy.

Na dodatek urzędy skarbowe wydały w przeszłości w tej sprawie sprzeczne interpretacje indywidualne.

Jeden z domów maklerskich otrzymał od urzędu skarbowego potwierdzenie, że skoro w przepisach nigdzie otwarcie nie pojawia się zwolnienie oszczędności na IKZE z podatku Belki od zysków kapitałowych, dom maklerski powinien ten podatek naliczać, np. od dywidend ze spółek lub odsetek od obligacji (źródło).

Są też dwie dokładnie przeciwne interpretacje w identycznych sprawach. Co ciekawe, jedna z nich uznaje, że dom maklerski pobrał podatek Belki od odsetek od obligacji na IKZE niezgodnie z prawem (źródło). W drugiej oszczędzający opisuje bardzo dokładnie różne przykłady odsetek, dywidend i innych pożytków ze środków na IKZE. Urząd przyznaje mu rację, że podatku w momencie ich wpływu nie powinno być (źródło).

Dlaczego nie?

W skrócie, ponieważ:

1. moment pobrania podatku od całości środków na IKZE (nie tylko wpłat, ale też zakumulowanych odsetek, dywidend i innych korzyści) nastąpi albo w momencie zwrotu środków albo wypłaty środków z IKZE. Innymi słowy, gdyby na IKZE był podatek Belki od odsetek, dywidend i innych korzyści w obrębie tego konta emerytalnego, mielibyśmy do czynienia z ewidentnym podwójnym opodatkowaniem tych samych korzyści. 
2. ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nigdzie otwarcie nie wskazuje, że dochody z papierów wartościowych na IKZE podlegają opodatkowaniu 19% zryczałtowanym na takiej samej zasadzie jak poza IKZE. 

Na pierwszy rzut oka, pierwszy argument wydaje się trochę “mocniejszy”, ale w interpretacjach indywidualnych urzędy skarbowe użyły obu.

Jak to wygląda w praktyce?

Jak widać, przepisy nie są jednoznaczne i instytucje finansowe mogą w związku z tymi wątpliwościami stosować różne praktyki przy naliczaniu podatku Belki od odsetek i dywidend.

Osobiście od 2012 prowadzę IKZE w formie rachunku maklerskiego w BDM i mogę potwierdzić z pierwszej ręki, że dywidendy ze spółek (a więc zapewne również odsetki od obligacji) wpływają na to konto w pełnej wysokości. Dom maklerski nie pobiera 19% zryczałtowanego podatku.

Nie mam wglądu w żadne inne indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego. Nie wiem, czy np. banki wypłacają odsetki od depozytów bankowych “przed” czy “po” podatku Belki oraz jak do sprawy podchodzą inne domy maklerskie oferujące IKZE.

Jeśli macie wiedzę z pierwszej ręki, byłbym wdzięczny za komentarz. Może pomóc osobom, które będą podejmować decyzję o wyborze dostawcy IKZE.

Poniżej opinia jednego z czytelników z Facebooka:

Szybkie podsumowanie

Na 100% nie zapłacisz 19% podatku Belki od zysków kapitałowych, które wpływają na twoje indywidualne konto emerytalne (IKE).

Nie powinieneś go zapłacić również na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego (ja na IKZE z rachunkiem maklerskim nie płacę), chociaż w interpretacji przepisów jest lekkie zamieszanie i może się trafić instytucja finansowa, która trzyma się niekorzystnej dla oszczędzającego wersji.

Moje decyzje

Osobiście IKZE prowadzę od 2012 w formie rachunku maklerskiego w BM BDM. Co roku rozliczam swoje decyzje i wyniki.

Prowadzę też IKE w formie rejestru funduszy inwestycyjnych, na IKE Plus w NN TFI (wcześniej ING TFI). Rozliczyłem swoje wyniki do 2016. NN TFI oferuje też rejestr funduszy inwestycyjnych w połączeniu z IKZE.

Niedawno stworzyłem rankingi wszystkich ofert IKZE oraz IKE dostępnych pod koniec 2016.

Na zakończenie

Tutaj wszystkie artykuły o trzecim filarze, IKE oraz IKZE.

Warto również przejrzeć inne narzędzia wspomagające oszczędzanie i inwestowanie.