Jakie IKE można założyć w PKO?

Być może to kogoś zaszokuje, ale w ofercie instytucji finansowych z grupy kapitałowej PKO BP dostępnych jest sześć różnych umów o indywidualne konto emerytalne. Kilka dni temu jeden z czytelników poprosił mnie w komentarzu o przyjrzenie się możliwościom oszczędzania na emeryturę przez IKE w PKO BP. Jego żona prowadzi konto w tym banku i chciałaby, żeby jej oszczędności emerytalne też się w nim znajdowały.

Mimo że osobiście nie stawiam sobie takich barier, jeśli chodzi o usługi finansowe, moja żona też niechętnie i z podejrzliwością odnosiła się do pomysłów, żeby założyć jej IKE poza bankiem Millennium, którego jest od lat klientką. Wydaje mi się, że wiele osób może stawiać właśnie na wygodę i przewidywalność przy podejmowaniu decyzji. Dlatego tym artykułem rozpoczynam przegląd indywidualnych kont emerytalnych w różnych instytucjach finansowych, np. PKO BP, Pekao SA, PZU, BZWBK czy mBanku. Punktem wyjścia będzie za każdym razem chęć pozostania w obrębie jednej „marki”.

Przy okazji będzie to dobry pretekst do przyjrzenia się, jak złożone są w tej chwili grupy finansowe z punktu widzenia klienta. Jak to w ogólne możliwe, że w obrębie grupy PKO jest dostępnych aż sześć różnych rodzajów indywidualnych kont emerytalnych? Jakie IKE można założyć w PKO? Czym się od siebie różnią? Czy wszystkie da się „połączyć” z rachunkami osobistymi PKO BP lub Inteligo?

Nie każda instytucja finansowa to bank

Zanim szczegóły różnych umów IKE w instytucjach finansowych z grupy PKO BP proponuję krótką dygresję. Mamy tendencję do utożsamiania wszystkich instytucji finansowych z bankami, szczególnie jeśli je krytykujemy.

Ale jeśli chcemy na spokojnie przyjrzeć się ofercie IKE z grupy PKO BP, musimy od początku zrozumieć, że nie wszystkie są obsługiwane przez bank PKO BP. Jeszcze lepiej – tylko jedna z sześciu jest faktycznie depozytem bankowym. Reszta ma inną formę prawną, a marka PKO występuje w ich nazwie tylko dlatego, że dom maklerski, ubezpieczyciel życiowy, towarzystwo funduszy inwestycyjnych oraz powszechne towarzystwo emerytalne oferujące i obsługujące IKE należą do grupy kapitałowej PKO BP.

W każdym razie IKE możemy założyć w następujących instytucjach finansowych z grupy PKO BP:

• PKO Bank Polski SA
• PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA
• PKO BP Bankowy Powszechne Towarzystwo Emerytalne SA
• PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA (działające pod marką PKO Ubezpieczenia)
• Dom Maklerski PKO Banku Polskiego

Każda z sześciu umów dostępnych w tych instytucjach będzie miała inną formę prawną, inny regulamin, inną tabelę opłat i prowizji, itp. Każda będzie jednak musiała być zgodna z ustawowymi zasadami prowadzenia indywidualnych kont emerytalnych (więcej na ten temat). Każdą będzie obowiązywać ten sam roczny limit wpłat na IKE. Każda będzie dawać prawo do takiej samej korzyści podatkowej.

Zacznijmy od formy prawnej naszych oszczędności. Tak się składa, że w grupie PKO BP znajdziemy indywidualne konta emerytalne każdego typu:

a) tradycyjny depozyt bankowy w formie rachunku oszczędnościowego (bank PKO BP)

b) rejestr funduszy inwestycyjnych (PKO TFI)

c) dobrowolny fundusze emerytalny (PKO BP Bankowy PTE)

d) ubezpieczenie na życie z funduszami kapitałowymi (PKO Ubezpieczenia)

e) rachunek inwestycyjny z dostępem do polskiego rynku akcji i obligacji (dom maklerski PKO BP)

f) rachunek inwestycyjny do obsługi detalicznych obligacji skarbowych (dom maklerski PKO BP

Moim zdaniem decyzja o wyborze formy prawnej naszego indywidualnego konta emerytalnego jest kluczowa. To od niej zależy, w jaki klasy aktywów będą lokowane oszczędności, w jaki sposób będą pobierane opłaty, na jakie stopy zwrotu możemy realistycznie liczyć oraz czy wycena naszych aktywów będzie zmienna. Napisałem kiedyś o tym bardziej szczegółowy poradnik.

Gdy zakładałem w 2012 swoje indywidualne konto emerytalne, postawiłem na IKE obligacje skarbowe obsługiwane przez dom maklerski PKO BP. Po roku przeniosłem jednak środki do towarzystwa funduszy inwestycyjnych i to właśnie na rejestrze funduszy gromadzę w tej chwili oszczędności (na IKE Plus NN TFI - wcześniej ING TFI). Z kolei moje IKZE ma formę rachunku inwestycyjnego (w domu maklerskim BDM). Moja żona wybrała depozyt bankowy jako domyślną formę dla swoich oszczędności na IKE (które prowadzi w Banku Millennium).

Proponuję przyjrzeć się sześciu umowom IKE z grupy PKO BP w szczegółach.

a) Rachunek Lokacyjny Super IKE w banku PKO BP

To tradycyjny depozyt bankowy w formie rachunku oszczędnościowego. Czyli lokując w ten sposób oszczędności stajemy się właścicielami dłużnego zobowiązania bankowego. Jak każdy depozyt bankowy jest ubezpieczony do sumy 100 tysięcy euro przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Bank PKO BP nie pobiera opłat za otwarcie i prowadzenie Rachunku Lokacyjnego Super IKE.

Oprocentowanie rachunku jest zmienne, ustalane decyzją banku. W momencie publikowania tego tekstu wynosi 2% w skali roku. Odsetki są kapitalizowane (dopisywane do konta) raz w roku.

Jak na każdej umowie IKE, dostęp do środków (zwrot, wypłata transferowa, wypłata) po upływie 12 miesięcy od podpisania umowy nie jest obarczony opłatami. Ale jeśli wykonamy jedną z tych operacji do 6 miesiąca po podpisaniu umowy, zapłacimy 100zł. Jeśli wykonamy ją między 6 a 12 miesiącem, zapłacimy 75zł.

Jak każdy depozyt bankowy, Rachunek Lokacyjny Super IKE w PKO BP jest pozbawiony ryzyka rozumianego jako utrata nominalnej wartości kapitału oraz zmienność wyceny. Również jak każdy depozyt złotówkowy wystawiony jest jednak na ryzyko inflacji w Polsce oraz ryzyko dewaluacji złotówki (w której prowadzony jest rachunek) wobec innych walut – oba zjawiska mogą pomniejszyć faktyczną siłę nabywczą oszczędności mimo że wartość nominalna depozytu będzie rosła.

dane aktualne w maju 2015

b) Pakiet Emerytalny w PKO TFI z funduszami cyklu życia PKO Zabezpieczenia Emerytalnego

To IKE w formie rejestru funduszy inwestycyjnych. PKO TFI zaproponowało nietypowe rozwiązanie dla klientów zainteresowanych budowaniem długoterminowego kapitału na emeryturę. Na rejestrze połączonym z IKE można lokować oszczędności wyłącznie w fundusze cyklu życia PKO Zabezpieczenia Emerytalnego. Wcześniej pisałem o tym rozwiązaniu w szczegółach. Warto również zapoznać się z zasadami programu Pakiet Emerytalny.

Do naszej dyspozycji jest pięć subfunduszy z różnymi datami docelowymi (2020, 2030, 2040, 2050, 2060). Na rejestrze w jednym momencie może znajdować się tylko jeden subfundusz. Mamy prawo do 2 darmowych zamian do innych subfunduszy w roku. Kolejne kosztują 3% wartości zlecenia.

Wielką zaletą IKE z funduszami cyklu życia PKO Zabezpieczenia Emerytalnego są obniżone koszty zarządzania w stosunku do zwykłych funduszy detalicznych. To ma pozytywny wpływ na rentowność inwestycji, szczególnie w dłuższym okresie.

Fundusze PKO Zabezpieczenia Emerytalnego są zarządzane – do klienta należy wyłącznie decyzja o wyborze jednego subfunduszy z pięciu o różnych profilach ryzyka (więcej w tym szczegółowym tekście).

Opłata za wypłatę transferową, zwrot lub wypłatę przed upływem 12 miesięcy od podpisania umowy to 10% kwoty odkupienia brutto. 

Jak każdy fundusz inwestycyjny, PKO Zabezpieczenia Emerytalnego nie gwarantuje osiągnięcia konkretnych stóp zwrotu w krótkim czy dłuższym okresie. Zależą one od sytuacji na rynkach finansowych. Oszczędności lokowane są w dłużne i udziałowe papiery wartościowe, w Polsce i za granicą. To oznacza, że wycena jednostek oraz wartość rejestru będą zmienne.

dane aktualne w maju 2015

c) PKO Dobrowolny Fundusz Emerytalny

To IKE ma formę dobrowolnego funduszu emerytalnego prowadzonego przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne PKO Bankowy. To w gruncie rzeczy również fundusz inwestycyjny lokujący środki w dłużne i udziałowe papiery wartościowe (więcej o dobrowolnych funduszach emerytalnych).

PKO Dobrowolny Fundusz Emerytalny to fundusz zrównoważony lokujący 40% środków w aktywa udziałowe (akcje), a 60% w aktywa dłużne (obligacje). Na koniec grudnia 2014 roku jego aktywa składały się wyłącznie z polskich papierów wartościowych (szczegóły portfela).

Fundusz pobiera maksymalnie 2,5% aktywów w skali roku w opłacie za zarządzanie. To porównywalna wysokość do opłaty za zarządzanie w detalicznym funduszu stabilnego wzrostu, z którym można porównać jego aktywa.

Za dołączenie do funduszu może zostać pobrana jednorazowa opłata w wysokości do 400zł.

Jeśli w terminie do 12 miesięcy zażądamy zwrotu, wypłaty lub wypłaty transferowej środków, zostanie pobrana opłata w wysokości 10% wartości transakcji, która musi się jednak zamknąć w przedziale 36-200zł.

dane aktualne w maju 2015

d) ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym IKE Pro

To propozycja ubezpieczyciela życiowego z grupy PKO BP, czyli firmy PKO Życie działającej pod marką PKO Ubezpieczenia. Umowa ma formę ubezpieczenia na życie z dostępem do kilkudziesięciu ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych (OWU).

Mimo formy ubezpieczenia jest to produkt oszczędnościowy z niewielkim komponentem ochronnym (suma ubezpieczenia na wypadek śmierci na skutek niespodziewanego wypadku to 2500zł). Na wartość polisy składają się aktywa ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych, w które lokowane są nasze oszczędności.

Jest to jedyna umowa spośród sześciu dostępnych w grupie PKO BP, która wymaga (przynajmniej w pierwszych dwóch latach trwania) regularnych składek.

Z informacji w serwisie analizy.pl wynika, że IKE Pro w PKO Ubezpieczenia daje dostęp do 35 ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych różnych towarzystw, w tym zagranicznych jak BlackRock czy HSBC. W roku można wykonać 12 bezpłatnych transferów między funduszami. Ubezpieczyciel ma 5 dni roboczych na zrealizowanie zamiany.

W ogólnie dostępnych dokumentach na stronie internetowej nie da się znaleźć ważnych informacji o kosztach prowadzenia umowy, ale wygląda na to, że wielowarstwowe i wysokie (jak na większości ubezpieczeń inwestycyjnych). Infolinia odsyła do agentów PKO Ubezpieczenia.

dane aktualne w maju 2015

e) rachunek maklerski IKE Inwestycje

Ta umowa IKE dotyczy rachunku inwestycyjnego z domem maklerskim Banku PKO BP. Rachunek daje dostęp do polskiego rynku kapitałowego – możemy za jego pośrednictwem nabywać akcje, obligacje korporacyjne, obligacje skarbowe oraz certyfikaty inwestycyjne (w tym fundusze ETF).

Dom maklerski PKO BP pobiera opłatę roczną za prowadzenie rachunku w wysokości 50zł (która nie występuje na innych IKE tego typu, np. w DM BDM czy DM BOŚ).

Jeśli chodzi o prowizje od transakcji, na IKE Inwestycje w DM PKO BP zapłacimy 0,39% wartości zlecenia na rynku papierów udziałowych (min. 5zł) oraz 0,2% wartości zlecenia na rynku długu (min. 5zł).

Zwrot, wypłata lub wypłata transferowa przed upływem 12 miesięcy od dnia podpisania umowy wynosi 150zł. W tabeli opłat i prowizji znajdziemy również opłaty dotyczące wypłaty środków w ratach lub w całości po spełnieniu warunków wieku i stażu na IKE.

Jest to rozwiązanie samoobsługowe – klient jest odpowiedzialny za sposób lokowania swoich oszczędności w poszczególne papiery wartościowe. Nie ma mowy o gwarancjach utrzymania nominalnej wartości kapitału czy pewnej stopie zwrotu.

dane aktualne w maju 2015

f) rachunek IKE Obligacje

Jest to rachunek inwestycyjny prowadzony przez dom maklerski PKO BP do obsługi IKE powiązanego z detalicznymi obligacjami skarbowymi. Klienci mogą nabywać za jego pośrednictwem nowe emisje obligacji dwuletnich, trzyletnich, czteroletnich oraz dziesięcioletnich. W 2012 roku rozpocząłem oszczędzanie na indywidualnym koncie emerytalnym od tego rachunku, ale rok później przeniosłem środki na rejestr funduszy inwestycyjnych (obecnie na IKE Plus w ING TFI, które właśnie zmienia nazwę na NN Investment Partners).

Obligacje skarbowe na rachunku IKE Obligacje są pozbawione ryzyka rozumianego jako nominalna utrata wartości czy zmienność wyceny. W tym aspekcie są pokrewne depozytom bankowym. Są jednak wystawione na ryzyko inflacji w Polsce oraz ryzyko dewaluacji złotówki – oba zjawiska mogą pomniejszać siłę nabywczą oszczędności mimo że ich nominalna wartość rośnie.

Ministerstwo Finansów co miesiąc ogłasza warunki i oprocentowanie dla nowych emisji obligacji.

Oprocentowanie obligacji dwuletnich jest stałe w całym okresie (w maju 2015 wynosi ono 2% w skali roku).

Oprocentowanie obligacji trzyletnich jest zmienne – co pół roku jest aktualizowane w oparciu o WIBOR 6M (w maju 2015 wynosi 2,1% w skali roku przez pierwsze 6 miesięcy).

Oprocentowanie obligacji czteroletnich jest zmienne – co rok jest aktualizowane o inflację przy stałej w całym okresie marży (w maju 2015 wynosi 2,3% w pierwszym roku, a w kolejnych latach marża, do której zostanie doliczony wskaźnik inflacji, wynosi 1,25%).

Oprocentowanie obligacji dziesięcioletnich jest zmienne – co rok jest aktualizowane o inflację przy stałej w całym okresie marży (w maju 2015 wynosi 2,5% w pierwszym roku, a w kolejnych latach marża, do której zostanie doliczony wskaźnik inflacji, wynosi 1,5%).

Dom maklerski PKO BP nie pobiera opłaty za otwarcie i prowadzenie konta IKE Obligacje w pierwszym roku, ale w kolejnych latach naliczana jest opłata od całości zgromadzonych aktywów (szczegóły poniżej). To niebanalny koszt.

Za zwrot, wypłatę lub wypłatę transferową przed upływem 12 miesięcy zapłacimy 150zł. W tabeli opłat i prowizji znajdziemy również koszty wypłaty ratalnej i w całości w momencie, gdy spełniony zostanie warunek wieku i stażu na IKE.

dane aktualne w maju 2015

IKE w grupie PKO BP – opinia i podsumowanie

W spółkach z grupy PKO BP założymy każdy rodzaj umowy o IKE – z depozytem bankowym, funduszami inwestycyjnymi, dobrowolnym funduszem inwestycyjnym, ubezpieczeniem na życie, rachunkiem maklerskim oraz detalicznymi obligacjami skarbowymi.

Z tych ofert na wyróżnienie zasługują moim zdaniem Pakiet Emerytalny w PKO TFI (bardzo spójna, bezobsługowa oferta z niskimi kosztami na tle konkurencji oraz możliwością dywersyfikacji geograficznej) oraz IKE Obligacje (prosta propozycja dla bardzo konserwatywnych klientów z wbudowaną indeksacją oprocentowania o inflację).

Jeśli komuś zależy z jakiegoś powodu, np. wygody czy niechęci do zmian, żeby jego IKE prowadził Bank PKO BP, może zdecydować się na Rachunek Lokacyjny Super IKE za cenę niskiego oprocentowania (w maju 2015 jest to 2% w skali roku).

Osobiście zdecydowałem się na prowadzenie IKE w formie rejestru funduszy inwestycyjnych na IKE Plus w NN TFI (wcześniej ING TFI). Pisałem w szczegółach o motywach tej decyzji i najważniejszych parametrach umowy. IKE Plus można założyć przez internet. Z kolei swoje IKZE prowadzę od 2012 w formie rachunku maklerskiego w BM BDM – je również można założyć przez internet.

Tutaj wszystkie artykuły o trzecim filarze, IKE oraz IKZE.

Warto również przejrzeć inne narzędzia wspomagające oszczędzanie i inwestowanie.

Zapraszam do zapisywania się na bezpłatny, e-mailowy tygodnik Moja Przyszła Emerytura – co niedzielę podsumowanie tygodnia, zapowiedzi oraz coś ekstra.