piątek, 26 kwietnia 2013

Jak obliczane jest oprocentowanie na obligacjach emerytalnych po pierwszym roku?

W pierwszym roku oprocentowanie obligacji dziesięcioletnich EDO, które są podstawą IKE obligacje, jest stałe i znane z góry, w kolejnych latach jest ustalane co 12 miesięcy na kolejny okres na podstawie wzoru. Jeden składnik wzoru jest stały (marża), drugi składnik jest zmienny i nie znamy go dla przyszłości (inflacja).

Nie jest to szczególnie skomplikowany sposób obliczania odsetek, ale jego szczegółowe zrozumienie wymaga od osoby, która nigdy nie inwestowała w obligacje, odrobiny wysiłku. W szczególności okres od drugiego do dziesiątego roku życia obligacji może wywoływać pewne zamieszanie.

Jak jest obliczane oprocentowanie dziesięcioletnich obligacji skarbowych po pierwszym roku? Czy jest ono stałe czy zmienne? Czy można je gdzieś znaleźć?

Krok pierwszy – wszystko jest w liście emisyjnym dla konkretnej serii

Jak obliczane są odsetki od obligacji skarbowych po pierwszym roku?
Ważna informacja na początek – obligacje zakupione w kwietniu 2012r. mogą się zachowywać inaczej niż obligacje z grudnia 2012r. czy innych miesięcy. Dlaczego? Ponieważ co miesiąc Skarb Państwa ustala odrębne warunki w specjalnym liście emisyjnym. Chodzi tu w szczególności o oprocentowanie w pierwszym roku oraz stałą marżę w kolejnych latach.

Na przykład, obligacje dziesięcioletnie kupione w kwietniu 2012r. i w grudniu 2012r. mają następujące parametry:
  • kwiecień 2012 (EDO0422) / oprocentowanie w pierwszym roku – 6,5%, marża ponad inflację w kolejnych latach 2,75%
  • grudzień 2012 (EDO1222) / oprocentowanie w pierwszym roku – 5,5%, marża ponad inflację w kolejnych latach 2%
To oznacza, że właściciel obligacji z kwietnia będzie przez dziewięć lat ich życia zarabiał co roku 2,75% ponad inflację, a właściciel obligacji z grudnia 2% ponad inflację. Marża przez ten okres na pewno się nie zmieni dla danej emisji.

A co jeśli mamy obligacje kilku emisji? Każda będzie zachowywać się inaczej – zgodnie z oprocentowaniem w pierwszym roku, a potem stałą marżą powiększoną o odczyt inflacji za ostatnie 12 miesięcy.

Dwie pierwsze wartości – oprocentowanie w pierwszym roku oraz stałą marżę w kolejnych dziewięciu znajdziemy w liście emisyjnym dla danej serii. Odczyt inflacji będziemy poznawać w miarę upływu czasy – jest to niewiadoma.

Krok drugi – który odczyt inflacji podstawiamy do wzoru

Sprawa jest prosta w pierwszym roku – dokładne oprocentowanie jest w liście emisyjnym. Znajdziemy tam również wzór na oprocentowanie w kolejnych latach:

Wzór na oprocentowanie 10-letnich obligacji skarbowych

Tylko który odczyt inflacji postawić do wzoru i z którego miesiąca? Podstawiamy tzw. inflację bazową CPI. Jej najnowsze odczyty można znaleźć na tej stronie NBP.

Do wzoru podstawiamy 12-miesięczną inflację ogłoszoną w miesiącu poprzedzającym miesiąc nowego okresu rozliczeniowego. Czyli jeśli mamy obligacje z kwietnia, do wzoru podstawimy inflację z lutego (1,3%). To właśnie ona jest ogłaszana w marcu, czyli miesiącu poprzedzającym nowy okres rozliczeniowy dla kwietniowych obligacji.

Tak to wygląda dla moich obligacji skarbowych zakupionych w ramach IKE w kwietniu 2012r., które właśnie zaczynają nowy okres rozliczeniowy:

Oprocentowanie obligacji skarbowych 10 letnich w kolejnych latach

Wszystko się zgadza – oprocentowanie przez najbliższy rok to 4,05%, na które składa się 2,75% marży oraz 1,3% 12-miesięcznej inflacji bazowej CPI z lutego 2013r.

Krok trzeci – kapitalizacja odsetek w dziesięcioletnich obligacjach skarbowych

Dziesięć lat to bardzo dużo czasu – co się dzieje z odsetkami, które narastają od naszych obligacji każdego dnia? Czy też na nas pracują?

Tak – kapitalizacja odsetek (czyli dopisanie ich do początkowego kapitału, żeby procentowały w kolejnym okresie) następuje co roku. Jeśli zalogujemy się do naszego konta, zobaczymy, że odsetki są naliczane każdego dnia, ale tylko raz w roku są kapitalizowane.

Regularna kapitalizacja jest ważna, ponieważ to ona napędza procent składany – w każdym kolejnym okresie odsetkowym pracuje nie tylko początkowy kapitał, ale również odsetki. Nie każdy w ten sposób organizuje długoterminowe oszczędzaniewieloletnie konto emerytalne w Alior Bank ma kapitalizację dopiero na koniec oszczędzania.

Warto też zwrócić uwagę, że w dwóch innych rodzajach obligacji skarbowych – trzyletnich oraz czteroletnich – odsetki są wypłacane klientowi w gotówce. To oznacza, że może, ale nie musi ich dalej inwestować. To w każdym razie trochę inny system naliczania odsetek niż kapitalizacja.



2 komentarze:

  1. Witam,
    bardzo dziękuję za ten wpis, panie w jednym z oddziałów w banku a Poznaniu nie potrafiły mi wytłumaczyć w jaki sposób obliczane zostaje oprocentowanie obligacji skarbowych, nie wspomnę już o założeniu konta IKE obligacje skarbowe - nie wiedziały jak je założyć, wysłały mnie do głównego oddziału w Poznaniu - w związku z czym wyszłam bez załatwienia sprawy. Mam pytanie do Pana. Mimo iż na chwilę obecną obligacje EDO są słabo oprocentowane chciałabym jednak założyć sobie takie konto.Zamierzam regularnie co miesiąc wpłacać na nie 200 zł. Wychodzę z założenie,że chociaż dziś oprocentowanie jest słabe z każdym rokiem może przecież być wyższe, w związku z tym w ciągu tych 30 lat wpłat całość zostanie uśredniona, czy ja dobrze rozumuję? Jeśli dziś marża ponad inflację wynosi tylko 1,5 % to za miesiąc może już być inna dla kolejnych obligacji nabytych prze ze mnie? I jeszcze jedno pytanie, gdzie ja znajdę informację o wysokości zysku ponad inflację( lub jak się go oblicza ), w liście emisyjnym nie doczytałam się tej informacji.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Witam, dzięki za dobre słowo. Tak - uważam, że takie regularne dokupowanie obligacji dziesięcioletnich to sensowne podejście dla osoby, która ceni bezpieczeństwo i przewidywalność inwestycji. Marża ponad inflację będzie się różnić w zależności od różnych czynników (np. potrzeb pożyczowych polskiego budżetu, konkurencji na rynku depozytów ze strony banków, itp.) Kupując regularnie co miesiąc za tą samą kwotę uśredni Pani oprocentowanie. Marżę w pierwszym i kolejnych latach można znaleźć w listach emisyjnych, które publikowane są co miesiąc na początku miesiąca. Pozdrawiam i proszę wracać!

      Usuń

A co Ty sądzisz?