Jak inwestować w fundusze – strategia uśredniania ceny kupna

W poniedziałek opisałem strategię przenoszenia dochodów, a w środę strategię utrzymywania wartości – obie metody są proste i mechaniczne. Nie wymagają od inwestora dużej ilości transakcji, dużej wiedzy inwestycyjnej czy ciągłego śledzenia notowań wycen funduszy oraz giełdy. 

Dzięki zastosowaniu w nich mechanizmów ochronnych (dominacja bezpiecznych funduszy pieniężnych), nie musimy obawiać się dużej utraty wartości początkowego kapitału. Obie strategie dobrze nadają się wtedy, gdy chcemy zainwestować większą kwotę oszczędności jednorazowo. Działają w każdych warunkach.

Kolejna prosta strategia inwestycyjna do zastosowania w funduszach inwestycyjnych to uśrednianie ceny kupna. Nie nadaje się niestety do jednorazowego nabycia jednostek – jej istotą jest rozłożenie inwestycji w czasie. Dlaczego? Na czym polega strategia uśredniania ceny kupna? Czy na pewno jest jest skuteczna?

Jak działa strategia uśredniania ceny kupna?

Uśrednianie ceny kupna ma tylu samo zwolenników co wrogów. Istotą tej strategii jest rozłożenie naszej inwestycji w czasie, po to żeby zmniejszyć ryzyko rozpoczęcia jej w złym momencie. Większość inwestorów boryka się przecież z pytaniem, kiedy zainwestować.

I jeśli kupujemy jednostki funduszu akcyjnego za całą kwotę oszczędności za jednym zamachem, ryzykujemy, że ich wartość może w kolejnych miesiącach czy latach spadać, a my będziemy bez pieniędzy i bez możliwości ruchu.

Żeby to zilustrować, proponuję następujący eksperyment. Wyobraźmy sobie, że pod wpływem emocji początkujący inwestor decyduje się zainwestować 20 tys. złotych (większość swoich oszczędności) w jednostki subfunduszu akcyjnego Legg Mason dokładnie w dzień ich najwyższej wyceny w historii. Było to 6 lipca 2007 roku – za jedną jednostkę trzeba było zapłacić 491,41zł.

Nasz inwestor nabywa więc 40,72 jednostki funduszu za kwotę 20.000zł. Używa jednego z kont bankowych, na których nie ponosi kosztów dystrybucyjnych. Ile są warte dzisiaj jego jednostki?

2 marca 2013 roku jednostka subfunduszu akcyjnego Legg Mason jest wyceniana na 346,62zł, co daje całkowitą wartość inwestycji na poziomie ok. 14.107zł.

A teraz prześledźmy inny scenariusz – drugi inwestor nie jest przekonany, czy 6 lipca 2007r. to dobry moment na rozpoczęcie inwestycji, ale presja reklamy i znajomych, którzy chwalą się historycznymi zyskami sprawia, że nie może się powstrzymać. Postanawia jednak rozłożyć wpłaty do funduszu na 20 równych, miesięcznych rat po 1000zł. Ustawia zlecenie stałe z konta osobistego i od tego dnia 1000zł zasila fundusz 6. dnia każdego kolejnego miesiąca.

Tak się składa, że przez cały ten czas trwała na giełdzie w Warszawie drastyczna bessa – bite 20 miesięcy spadków. 

Jak wygląda jego portfel inwestycyjny dzisiaj?

Obliczyłem, że posiada 60,72 jednostki funduszu. Pomnóżmy to przez wartość jednostki na dzień 2 marca 2013r. (346,62zł) – jego portfel jest w tej chwili wart 21.064zł w stosunku do zainwestowanych systematycznie w trakcie agresywnej bessy 20.000zł. Jak to możliwe?

Zadziałała strategia uśredniania ceny nabycia – na szczycie hossy można było za 1000zł kupić ok. 2 jednostki funduszu, ale w ostatniej fazie bessy było to już prawie 5 jednostek. Przez 20 miesięcy bessy spadająca cena jednostki funduszu akcyjnego sprawiała, że kupowaliśmy co miesiąc coraz więcej jednostek za tą samą kwotę. I mimo tego, że nie był to najlepszy okres do rozpoczęcia inwestycji, bylibyśmy dzisiaj w dużo lepszej sytuacji niż ktoś, kto zaryzykował jednorazową wpłatę.

Tutaj szczegóły kalkulacji 

Już w maju 2010 roku wartość jednostki osiągnęłaby wycenę (ok. 330zł), przy której inwestor korzystający z opisanej strategii uśredniania cen, zacząłby zarabiać.

Inwestor, który zainwestowałby na szczycie jednorazowo, do dzisiaj byłby na zdecydowanym minusie.

Strategia uśredniania ceny przy innych scenariuszach

Ale już przy odwrotnej dynamice wydarzeń, czyli podczas hossy, uśrednianie cen będzie pomniejszać nasze zyski. Lepiej byłoby wtedy zainwestować dużą kwotę w początkowych fazach wzrostów i sprzedać jednostki w zaawansowanej fazie hossy.

Tyle że trafne ocenienie, kiedy kończy się bessa, a kiedy zaczyna hossa, jest nieprawdopodobnie trudne. A umiejętne przewidywanie trendów na przestrzeni kilkudziesięciu lat i dostosowywanie do nich swojego portfela inwestycyjnego, to już praktycznie zdolności nadprzyrodzone.

Strategia uśredniania ceny zakupu pozwala nam budować swój portfel bez konieczności drobiazgowego analizowania rynku, podejmowania emocjonalnych, niezaplanowanych decyzji oraz częstego monitorowania naszej inwestycji. Na dodatek można takie transakcje zautomatyzować (np. za pomocą zlecenia stałego – tutaj więcej o tym, jak to zrobić w mBanku oraz BGŻ Optima).

Oczywiście można tą strategię modyfikować lub łączyć z innymi. Nie musi trwać 20 miesięcy – może trwać dużo krócej lub dużo dłużej.

Na przykład inwestor, który przez trzy ostatnie miesiące bessy 2006-2007 i trzy miesiące odbicia, które po niej nastąpiło, regularnie dokupował jednostki funduszy akcyjnych z jednej strony zminimalizował ryzyko wejścia w inwestycję w złym momencie, a z drugiej zbudował portfel bardzo tanich wtedy jednostek. Jeśli wciąż go posiada, można powiedzieć, że połączył strategię uśredniania cen ze strategią „kup i trzymaj” oraz strategią „kupuj tanio, sprzedawaj drogo”. Jego największym zmartwieniem w tej chwili jest wybranie odpowiedniego momentu do sprzedaży tych aktywów z jak największym zyskiem.

Wady strategii uśredniania cen

No właśnie – strategia uśredniania cen zakupu pomaga nam poradzić sobie z kwestią tego, kiedy kupić jednostki, ale nie mówi wiele o tym, kiedy je sprzedać. Wielu właścicieli planów systematycznego oszczędzania w formie polisy inwestycyjnej chcąc nie chcąc stosuje tą strategię przez kilka czy kilkanaście lat – jej skuteczność zależy jednak przede wszystkim od tego, kiedy dokonają sprzedaży swojego portfela inwestycyjnego.

Jeśli koniec polisy przypadnie na spadki czy – nie daj Boże – załamanie na giełdach, wartość ich inwestycji dramatycznie spadnie w najgorszym możliwym momencie. Staną przed dylematem – zamykać polisę na stracie czy pozwolić giełdom wrócić na wyższe poziomy, co może trwać miesiące lub lata, i dopiero wtedy ostatecznie wypłacić swoje oszczędności.

To są kluczowe pytania, które zdecydują o skuteczności inwestowania w polisach opartych o strategię uśredniania cen oraz fundusze akcyjne.

Druga ważna różnica w porównaniu ze strategiami przenoszenia dochodów oraz utrzymywania wartości polega na tym, że nie mamy tu wbudowanego mechanizmu ochrony wartości naszego kapitału. Nawet systematycznie uśredniając ceny możemy być przez długie okresy na minusie, zanim wyceny jednostek powrócą na poziom średniej nabycia dla naszego całego portfela.

W naszym przykładzie pomiędzy zakończeniem regularnego kupowania jednostek funduszu akcyjnego w lutym 2008r. a momentem, kiedy inwestycja zaczęła zarabiać w maju 2010r. minęło dwa i pół roku. Warto zwrócić uwagę, że przykład dotyczy dość dramatycznego momentu 20-miesięcznych spadków na giełdzie.

Tutaj więcej o tym, co to jest strategia inwestycyjna. 

Tutaj porównanie platform do inwestowania fundusze za pomocą kont bankowych, tutaj porównanie platform mBanku oraz BGŻ Optima, tutaj szczegóły inwestowania przez Supermarket Funduszy Inwestycyjnych w mBanku. Tutaj wszystkie artykuły o funduszach inwestycyjnych oraz inwestowaniu na emeryturę.

Warto przejrzeć różne narzędzia finansowe wspomagające oszczędzanie oraz inwestowanie.

Zapraszam do zapisywania się na bezpłatny, e-mailowy tygodnik Moja PrzyszłaEmerytura – co niedzielę podsumowanie tygodnia, zapowiedzi oraz coś ekstra.