Gdzie założyć IKE z funduszami inwestycyjnymi – przegląd ofert 2013

Ktoś zainteresowany oszczędzaniem na emeryturę poprzez IKE lub IKZE w funduszach inwestycyjnych to wymarzony klient towarzystw. Dlaczego? Z kilku powodów. Po pierwsze – jeśli utrzymamy nasze oszczędności w tej formie przez kilkanaście lat, damy zarządzającym dobrze zarobić. Opłaty są w funduszach nieubłagane – tutaj dużo więcej o kosztach inwestowania w fundusze.

Po drugie – horyzont inwestycyjny niespekulacyjnego posiadacza IKE lub IKZE idealnie pokrywa się z założeniami funduszy inwestycyjnych, które – właściwie stosowane – służą do ochrony wartości pieniędzy oraz ich wzrostu w długim terminie.

Dlatego klient decydujący się na IKE lub IKZE w towarzystwie funduszy inwestycyjnych powinien znać swoją wartość. Jest dla towarzystwa cenniejszy niż spekulant bez jasnego celu i horyzontu inwestycyjnego, który będzie wykonywał co dwa tygodnie nerwowe ruchy.

IKE oferuje w tej chwili 15 towarzystw, ich oferta się znacznie różni w takich aspektach jak opłaty czy dostępność funduszy i strategii modelowych. Gdzie założyć IKE z funduszami inwestycyjnymi? Ten przegląd ofert może pomóc.

Aktualizacja styczeń 2016:

Pod koniec 2015 roku stworzyłem przegląd dostępnych na rynku umów o IKZE i IKE oraz kompleksowy ranking IKZE i IKE.

Osobiście prowadzę IKZE od 2012 roku na rachunku inwestycyjnym DM BDM. Pod koniec 2015 podsumowałem wyniki tej inwestycji. IKE prowadzę w formie rejestru funduszy inwestycyjnych w NN TFI (moje szczegółowe wyniki do końca 2015), gdzie można założyć również dobre IKZE.

Czym się kierować przy wyborze towarzystwa dla naszego IKE?

Dwa dni temu opisałem swoje spojrzenie na główne kryteria, którymi można się kierować wybierając indywidualne konto emerytalne lub indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego w formie funduszy. Osobiście uważam, że najważniejsze czynniki to:

• niskie opłaty,
• możliwość indywidualnego doboru funduszy (spośród co najmniej trzech: akcyjnego, pieniężnego oraz obligacyjnego),
• wygodny dostęp do notowań oraz konta przez internet,
• stabilność wyników funduszu w dłuższym okresie (szczególnie w stosunku do deklarowanego benchmarku),
• wielkość aktywów (skłaniam się ku dużym graczom – wydają się stabilniejsi, nawet jeśli zazwyczaj są mniej dynamiczni)

To nie są jedyne możliwe kryteria, na których można się skupić – to mój wybór. Naprawdę polecam ten dłuższy artykuł jako wprowadzenie w temat.

Od razu przyznaję, że kompleksowe porównanie oferty IKE wszystkich 15 towarzystw pod każdym kątem przekracza w tej chwili moje możliwości. W tym dokumencie zebrałem odnośniki do oferty IKE na stronach internetowych każdego towarzystwa – to może być punkt startowy do dalszej samodzielnej analizy, jeśli moje informacje komuś nie wystarczą. Polecam także rankingi przygotowane przez Rzeczpospolitą oraz Analizy.pl.

Opłaty na IKE w towarzystwach funduszy inwestycyjnych

Jako naprawdę wartościowi klienci możemy oczekiwać od TFI niższych opłat za inwestowanie za pomocą IKE w stosunku do standardowych inwestycji. Dotyczy to kilku typów opłat:

• za otwarcie konta,
• za nabycie, konwersję lub zbycie jednostek (manipulacyjne),
• za zarządzanie.

Najlepsze pod tym kątem będą oferty towarzystw, które nie pobierają pierwszych dwóch opłat oraz obniżają opłaty za zarządzanie dla jednostek nabywanych przez IKE. Czy takie rzeczy występują w przyrodzie? Dla uproszczenia posługuję się danymi przygotowanymi przez zespół Analizy.pl, które znalazłem tu i tu.

Zaczynając od końca – pięć towarzystw obniża na indywidualnych kontach emerytalnych opłatę za zarządzanie. Są to Amplico TFI, ING TFI (od lipca 2015 NN TFI), Investors TFI, Legg Mason TFI oraz TFI PZU. Szczegóły obniżek znajdziemy w materiałach informacyjnych towarzystw, ale mogą być to bardzo znaczące różnice w stosunku do opłat, które zapłacimy np. w Supermarkecie Funduszy Inwestycyjnych czy innych platformach w bankach.

Czy ta opłata ma znaczenie? I to jakie! Proszę przyjrzeć się tym wynikom subfunduszu akcji Legg Mason za trzy lata dla jednostki A (normalnej) oraz jednostki E (dla programów emerytalnych). Różnice wynikają z dużo niższych opłat za zarządzanie. Akutualizacja: Błąd, błąd, błąd! Przez IKE Legg Mason nabywa się jednak jednostki A, tylko bez opłaty manipulacyjnej. Jednostki E są dla programów emerytalnych w firmach, np. PPE.

Ważna aktualizacja 14 marca: zadzwoniłem do Legg Mason i na infolinii poinformowali mnie, że przez IKE nie nabywa się jednak jednostek E, tylko jednostki A - za to bez opłaty manipuacyjnej. To zmienia trochę obraz rzeczy - na niekorzyść.

Kolejna ważna aktualizacja 14 marca: zadzwoniłem do TFI ING i okazało się, że w ich przypadku niższa opłata za zarządzanie dotyczy wyłączenie jednostek funduszy cyklu życia Perspektywa. Zwykłe fundusze (np. akcyjny) są obciążone tymi samymi opłatami za zarządzenie co poza IKE.

Które z tych pięciu towarzystw nie pobierają również opłat manipulacyjnych? Nie będzie ich w ING TFI i w Legg Mason TFI. W Amplico TFI są dostępne dwa warianty – w jednym z nich nie ma opłat manipulacyjnych. W TFI PZU oraz Investors od naszych składek na IKE pobierane są opłaty manipulacyjne.

Które z trzech pozostałych w boju o najniższe opłaty towarzystw (ING, Legg oraz – dla jednego wariantu – Amplico) nie pobierają opłaty za założenie indywidualnego konta emerytalnego?

Opłaty w żadnym przypadku nie pobiera TFI ING. Legg Mason uzależnia zwolnienie z opłaty od założenia konta przez internet lub bezpośrednio w towarzystwie, a nie u pośredników (wtedy 400zł). Amplico TFI znowu ma dwa warianty – w wariancie, który był zwolniony z opłat manipulacyjnych, występuje opłata za założenie konta.

Jest jeszcze kilka innych towarzystw, które nie pobierają ani opłaty za założenie konta, ani opłat manipulacyjnych (np. Skarbiec, Allianz, BNP Paribas czy Arka BZWBK). Moim jedynym, ale bardzo ważnym zastrzeżeniem jest to, że nie obniżają opłaty za zarządzanie w stosunku do standardowych inwestycji.

Ale uwaga – oferta towarzystw się zmienia. Niewykluczone, że już jutro któryś z tych podmiotów zniesie jakieś opłaty lub wprowadzi inne. Do tego towarzystwa często stosują okresy promocyjne dla nowych klientów, szczególnie jeśli chodzi o opłaty za założenie konta. Dlatego proszę nie traktować tego przeglądu jako informacji wyrytej w kamieniu na zawsze. Od razu mówię też, że nie będę tego tekstu aktualizował w przyszłości.

Opcje inwestycyjne na IKE w towarzystwach funduszy inwestycyjnych

Podzieliłbym tu ofertę towarzystw na dwie grupy – tzw. portfele indywidualne oraz zarządzane. W tych pierwszych to klient ma wolność wyboru funduszy i zmian swojego portfela według uznania. Nie muszę pewnie przypominać, że jest to broń obosieczna – skuteczne inwestowanie w fundusze wymaga sporej wiedzy, zaangażowania oraz odpowiedniego podejścia.

Portfele zarządzane to gotowe strategie inwestycyjne, przy których jedynym zadaniem klienta jest oszczędzać pieniądze. Nie oznacza to jednak, że dostajemy jakiekolwiek gwarancje osiągnięcia celu inwestycyjnego czy zysku. Tą podgrupę podzieliłbym na kolejne dwie:

• portfele oparte o tolerancję ryzyka (np. umiarkowany, agresywny, itp.),
• portfele oparte o cykl życia (np. data docelowa 2040, itp.)

Moje wymagania w tej kategorii są minimalistyczne – chciałbym samodzielnie dobierać fundusze i potrzebuję trzech typów subfunduszy wewnątrz swojego indywidualnego konta emerytalnego: akcyjnego, pieniężnego oraz obligacji skarbowych. Przyznaję, że nie sprawdzałem dokładnie, czy każde towarzystwo ma je w swojej ofercie IKE, ale jest to bardzo prawdopodobne – to są podstawowe elementy układanki.

Jeśli chodzi o szeroki wybór opcji inwestycyjnych, na tle konkurencji na pewno wyróżnia się KBC TFI, który pozwala swoim klientom inwestować także w dwa fundusze o zasięgu globalnym. Bardzo bogaty zestaw subfunduszy, bardzo wysoko ocenianych przez specjalistów, znajdziemy również w towarzystwie Union Investment (np. obligacji krajów Europy Wschodniej).

Dla klientów niezainteresowanych samodzielnym inwestowaniem, większość towarzystw proponuje strategie modelowe oparte o ryzyko. Na przykład: w TFI Skarbiec możemy zdecydować się na jeden z dwóch portfeli modelowych – statyczny lub aktywny. W BPH TFI możemy postawić na program dynamiczny lub program zrównoważony. Nazwy mówią wszystko o poziomie ryzyka oraz potencjale zysków w tych portfelach.

Ciekawą alternatywą dla typowych modeli opartych o ryzyko są portfele oparte o cykl życia. Są stworzone w oparciu o założenie, że w miarę zbliżania się daty końcowej naszego IKE (za którą można przyjąć osiągnięcie przez nas 60 roku życia), inwestycja staje się automatycznie coraz bardziej defensywna. Nastawia się na chronienie kapitału. Takie rozwiązanie znajdziemy w ofercie IKE towarzystw ING, PKO oraz PZU.

Tutaj moja opinia o funduszach ING Perspektywa oraz Pakiecie Emerytalnym w PKO. W sobotę większy artykuł o inwestowaniu w oparciu o cykl życia.

Co jeszcze można porównać i jak to zrobić?

Ważnym czynnikiem przy ocenianiu konkretnych funduszy są ich wyniki z przeszłości, ale dla przeciętnego inwestora przerobienie wszystkich danych i wyciągnięcie wniosków to ciężki orzech do zgryzienia.

Osobiście jestem wielkim przeciwnikiem porównywania ze sobą krótkoterminowych zwrotów funduszy z tej samej klasy (np. akcyjnych) różnych towarzystw. Jest to działalność mocno spekulacyjna, która moim zdaniem nie najlepiej nadaje się w ogóle do inwestycji w fundusze, a już szczególnie nie nadaje się, jeśli myślimy o IKE jako inwestycji długoterminowej.

Zamiast tego warto sprawdzić, jak fundusze danego towarzystwa zachowują się w stosunku do deklarowanego benchmarku na przestrzeni lat. Benchmark to punkt odniesienia dla funduszu, np. dla funduszy akcyjnych może być to indeks WIG. A jeśli już chcemy porównywać fundusze między sobą, zróbmy to w dłuższej perspektywie – nawet od początku ich istnienia.

Wykres funduszu ING Akcji na pomarańczowo, na niebiesko benchmark - 95% WIG + 5% WIBID O/N

Gdzie założyć IKE z funduszami inwestycyjnymi?

Mam na oku trzy-cztery towarzystwa, które – moim zdaniem – korzystnie wyróżniają się na tle konkurencji w kilku kategoriach. Chodzi przede wszystkim o niższe koszty, preferencje dla inwestorów stawiających na długi termin (do tego w założeniach służy przecież IKE) oraz stabilność wyników względem benchmarku. Jeśli chodzi o szerokość oferty inwestycyjnej najbardziej na tle konkurencji wyróżnia się TFI ING.

Z drugiej strony – nawet się nie łudzę, że wybiorę idealnie. Nie ma idealnych inwestycji. Trudno ocenić jakość zarządzania funduszami teraz, a co dopiero przewidzieć ją w przyszłości. Nie mówiąc o krótkoterminowej nieprzewidywalności giełdy. Jestem zdania, że trzeba wybrać najlepiej, jak potrafimy, a potem ewentualnie korygować błędy.

Tutaj wszystkie artykuły o IKE, trzecim filarze oraz funduszach inwestycyjnych.

Warto rzucić okiem na inne narzędzia wspierające oszczędzanie oraz inwestowanie na emeryturę.

Zapraszam do zapisywania się na bezpłatny, e-mailowy tygodnik Moja Przyszła Emerytura – co niedzielę podsumowanie tygodnia, zapowiedzi na kolejny tydzień oraz coś ekstra.