Inwestowanie w indeksy – założenia, zalety, wady, możliwości

Dla polskiej publiczności pojęcie inwestowanie w indeksy może być egzotyczne, ale w krajach zachodnich każdy aktywny inwestor indywidualny wie, o co chodzi. Krótko mówiąc: jest to pasywna alternatywa wobec inwestowania opartego o aktywną selekcję aktywów do portfela (np. akcji wybranych spółek czy obligacji różnych emitentów).

Tak działają praktycznie wszystkie fundusze inwestycyjne w Polsce – ich celem jest pobić tzw. benchmark (czyli punkt odniesienia, którym często są właśnie indeksy, np. mWIG40 czy WIG) oraz pozytywnie wyróżnić się na tle innych funduszy z tej samej grupy. Inwestowanie w całe indeksy całkowicie zmienia logikę wydarzeń – celem staje się pasywne naśladowanie zmian wyceny bazowego indeksu, a nie ściganie się z kimkolwiek.

Czy to ma jakikolwiek sens? Dlaczego w krajach zachodnich, szczególnie USA, inwestowanie w indeksy to praktycznie najważniejszy składnik długoterminowego oszczędzania? Jakie są pod tym względem możliwości w Polsce?

Fundusze ETF w Polsce – przegląd możliwości 2013

We wtorek opisałem ofertę funduszy indeksowych w Polsce (stan na marzec 2013r). Jest ona nie tyle mała, co mikroskopijna – jeden fundusz oparty o duży indeks na GPW, trzy wykorzystujące kontrakty terminowe (w tym jeden ze znośną minimalną kwotą pierwszej wpłaty) oraz kilka wykorzystujących kontrakty terminowe na ceny takich surowców jak złoto, ropa naftowa oraz pszenica.

Drugi typ funduszu inwestycyjnego, za pomocą którego możemy w prosty i tani sposób inwestować w całe indeksy to tzw. ETF. Tutaj wprowadzenie dla wszystkich, którzy nie wiedzą, co to jest ETF. Tutaj różnice między funduszami ETF a zwykłymi funduszami inwestycyjnymi. W tym artykule jest sekcja o różnicach między funduszami ETF a funduszami indeksowymi.

A teraz najważniejsze – jakie fundusze ETF są dostępne na polskiej giełdzie? Czy jest to tylko egzotyczna innowacja, czy można traktować je jako pełnoprawną opcję inwestycyjną?

Fundusze indeksowe w Polsce – przegląd możliwości 2013

Póki co tylko trzy towarzystwa funduszy inwestycyjnych w Polsce (Quercus, Ipopema oraz Altus) zdecydowały się na stworzenie funduszy indeksowych, z czego tylko jeden z nich nie jest oparty o instrumenty pochodne. Oznacza to, że dla przeciętnego klienta jest w praktyce dostępny jeden jedyny fundusz indeksowy – Ipopema m-Indeks.

To oczywiście fatalna sytuacja dla wszystkich, którzy chcieliby rozszerzyć swoje inwestycje o fundusze zarządzane pasywnie. Ten rynek dopiero się w Polsce kształtuje, nie ma praktycznie żadnej konkurencji, a firmy dopiero uczą się, jak prowadzić tego typu fundusze. Szkoda - inwestowanie oparte o indeksy (czyli również fundusze ETF) stało się w wielu krajach najważniejszą metodą długoterminowego uczestniczenia w rynkach.

Jakie fundusze indeksowe są w ofercie polskich towarzystw funduszy inwestycyjnych? Czy warto w ten sposób inwestować na przyszłość?

Recenzja książki „Inwestuj we własny etat” Sławomira Śniegockiego

Jeszcze kilka lat temu omijałem książki typu „Inwestuj we własny etat” Sławomira Śniegockiego szerokim łukiem. Byłem przekonany, że poradniki o budowaniu bogactwa służą przede wszystkim wzbogacaniu się ich autorów i są tak naprawdę litanią oczywistości bez praktycznej wartości. Poza tym jestem z urzędu sceptyczny wobec wszystkich, którzy chcą mi pokazać, jak zarabiać pieniądze, zdobyć niezależność finansową, zbudować dochód pasywny i tym podobne.

Co do pierwszej wątpliwości – kompletnie zmieniłem zdanie. Dla dojrzałego czytelnika, który rozumie podstawowe pojęcia jak praca czy odpowiedzialność, jest w takich książkach mnóstwo inspirujących tropów. Jeśli dobrze odfiltruje się to, co w ogóle nie odnosi się do naszego życia, to mogą być lektury, które popychają nas do przodu.

Czy „Inwestuj we własny etat” Sławomira Śniegockiego to książka, która może nas popchnąć do przodu w sprawach finansowych? Czy warto ją przeczytać? Czy to dobra inwestycja?

Jak inwestować w fundusze – inwestowanie oparte o cykl koniunkturalny

Wszystkie strategie inwestycyjne, które opisałem do tej pory są mechaniczne. Oznacza to mniej więcej tyle, że – jeśli chcemy je konsekwentnie stosować – nie kierujemy się w znacznym stopniu sytuacją na rynku. Działamy mechanicznie, zgodnie z wcześniej przyjętym planem opartym o pewne założenia.

Niektóre z tych strategii mają mechanizmy obronne, które chronią nas przed stratami początkowego kapitału w momencie spadków na rynku akcji. Tak działają choćby strategia przenoszenia dochodów oraz strategia utrzymywania wartości. Inne nie mają takich mechanizmów i stosując je musimy liczyć się z możliwością okresowych strat części kapitału. Tak działają na przykład strategia równoważenia portfela, strategia przenoszenia stałej liczby jednostek oraz strategia uśredniania ceny nabycia.

Strategie oparte o cykle rynkowe różnią się od strategii mechanicznych tym, że wymagają bieżącej analizy sytuacji oraz podjęcia prób wyczucia rynku. Nie wystarczy trzymanie się powtarzalnego schematu.

Jak inwestować w fundusze – strategia równoważenia portfela (rebalancing)

Do tej pory opisałem następujące strategie inwestowania w fundusze: przenoszenia dochodu, utrzymania wartości, uśredniania ceny nabycia oraz przenoszenia stałej liczby jednostek. Pierwsze dwie strategie to podejścia konserwatywne, nastawione przede wszystkim na ochronę początkowego kapitału. Dwie ostatnie nie mają mechanizmów obronnych, co może skutkować okresowymi spadkami wartości wpłaconego kapitału, a ich najważniejszą cechą jest redukowanie ryzyka przez mechaniczne uśrednianie.

Podobnie działać będzie kolejna popularna strategia inwestycyjna – tzw. równoważenie portfela (rebalancing). Tu też musimy się spodziewać dużych wahań wartości naszej inwestycji, chociaż wszystko zależy tak naprawdę od tego, jak zbudujemy swój portfel inwestycyjny.

Na czym polega strategia równoważenia portfela? Czy warto kierować się jej zasadami przy inwestowaniu w fundusze? Dla jakiego typu inwestorów jest odpowiednia?

Jak inwestować w fundusze – strategia przenoszenia stałej liczby jednostek

Tydzień temu opisałem trzy proste strategie inwestowania w fundusze – strategię przenoszenia dochodów, strategię utrzymywanie wartości oraz strategię uśredniania ceny nabycia. Nawet jeśli żadna z nich nie przypadnie nam do gustu, warto prześledzić, jaki takie mechaniczne podejście do naszej inwestycji będzie miało wpływ na jej wartość w czasie.

Oczywiście każdy chciałby osiągać najwyższe możliwe stopy zwrotu – zarabiać podczas hossy na rynku akcji, a chronić wartość inwestycji podczas bessy. Dla początkującego inwestora przewidywanie ruchów wyceny jednostek funduszy akcyjnych oraz obligacyjnych jest niesamowicie trudne i frustrujące. Ostatni dowód to masowe wpłaty do funduszy obligacji na początku tego roku – dokładnie w momencie, kiedy zaczęły wytracać swój potencjał wzrostu. Może na chwilę, może na dłużej - kto wie?

Mechaniczne strategie pozwalają zawęzić trochę możliwości ruchu oraz nadają jakąś logikę całej inwestycji. Powinny również choć trochę tonować emocje, które są jednym z głównych powodów błędnych decyzji inwestycyjnych.

Dzisiaj chciałbym przedstawić założenia strategii przenoszenia stałej liczby jednostek. Na czym polega? Dla jakich inwestorów najlepiej się nadaje? Kiedy ją stosować?

Fundusze cyklu życia – założenia, zalety, wątpliwości

Fundusze cyklu życia to jedno z bardziej interesujących zjawisk, które pojawiły się ostatnio w długoterminowym inwestowaniu. W Polsce znajdziemy je w ofercie kilku towarzystw, np. TFI ING, PKO czy PZU – są one dostępne również w formie IKE lub IKZE. Co pewien czas pojawiają się głosy o tym, żeby otwarte fundusze emerytalne miały wbudowany element cyklu życia.

W skrócie inwestowanie oparte o cykl życia polega na tym, że w miarę upływu czasu i zbliżania się końcowej daty inwestycji, nasz portfel inwestycyjny staje się coraz bardziej defensywny. Zmniejsza się w nim cześć akcyjna, a zwiększa część obligacyjna i gotówkowa. To lepiej stabilizuje wartość kapitału, który – jak zakładamy – będzie wkrótce użyty (np. do sfinansowania emerytury).

Jakie są najważniejsze założenia funduszy opartych o cykl życia? Jakie są ich zalety i wady dla długoterminowego inwestora? Dla kogo są tego typu fundusze?

Gdzie założyć IKE z funduszami inwestycyjnymi – przegląd ofert 2013

Ktoś zainteresowany oszczędzaniem na emeryturę poprzez IKE lub IKZE w funduszach inwestycyjnych to wymarzony klient towarzystw. Dlaczego? Z kilku powodów. Po pierwsze – jeśli utrzymamy nasze oszczędności w tej formie przez kilkanaście lat, damy zarządzającym dobrze zarobić. Opłaty są w funduszach nieubłagane – tutaj dużo więcej o kosztach inwestowania w fundusze.

Po drugie – horyzont inwestycyjny niespekulacyjnego posiadacza IKE lub IKZE idealnie pokrywa się z założeniami funduszy inwestycyjnych, które – właściwie stosowane – służą do ochrony wartości pieniędzy oraz ich wzrostu w długim terminie.

Dlatego klient decydujący się na IKE lub IKZE w towarzystwie funduszy inwestycyjnych powinien znać swoją wartość. Jest dla towarzystwa cenniejszy niż spekulant bez jasnego celu i horyzontu inwestycyjnego, który będzie wykonywał co dwa tygodnie nerwowe ruchy.

IKE oferuje w tej chwili 15 towarzystw, ich oferta się znacznie różni w takich aspektach jak opłaty czy dostępność funduszy i strategii modelowych. Gdzie założyć IKE z funduszami inwestycyjnymi? Ten przegląd ofert może pomóc.

Jak wybrać IKE / IKZE w towarzystwie funduszy inwestycyjnych?

Powoli – tak najlepiej wybrać towarzystwo funduszy inwestycyjnych, w którym założymy IKE lub IKZE. Nie ma ważniejszej rady, którą mógłbym się podzielić. W tej chwili indywidualne konta w trzecim filarze możemy założyć w 15 towarzystwach. Oferta jest naprawdę zróżnicowana.

Tylko na co zwracać uwagę? Które kryteria powinny być decydujące przy wyborze IKE lub IKZE w formie funduszy inwestycyjnych?

Czy powinniśmy kierować się historycznymi stopami zwrotu poszczególnych funduszy? Jakie znaczenie mają opłaty i które z nich są najważniejsze dla długoterminowego inwestora? Czy przy IKE i IKZE w funduszach mogą występować jakieś limity i ograniczenia, które różnią towarzystwa? Krótko mówiąc: jak wybrać konto w trzecim filarze w towarzystwie funduszy inwestycyjnych?

Recenzja książki Marka Lipińskiego „Racjonalne inwestowanie” z programem Mister Budget

„Racjonalne Inwestowanie” Marka Lipińskiego to nie jest rzecz, która wyczerpuje temat. To niewielka książeczka w formacie prawie że kieszonkowym, która może służyć jako punkt startowy albo szybkie podsumowanie najważniejszych punktów dla inwestora stawiającego pierwsze kroki na rynkach finansowych.

Do książki dołączona jest płyta CD z roczną licencją i dostępem do programu do zarządzania finansami domowymi Mister Budget oraz wersjami demo dwóch innych aplikacji – do kalkulacji finansowych oraz zarządzania inwestycjami.

Czy warto przeczytać „Racjonalne inwestowanie” Marka Lipińskiego? Kto najbardziej skorzysta na lekturze tej książki? Czy programy Mister Budget, Mister Business oraz Mister Investor są przydatne?

Jak inwestować w fundusze – strategia uśredniania ceny kupna

W poniedziałek opisałem strategię przenoszenia dochodów, a w środę strategię utrzymywania wartości – obie metody są proste i mechaniczne. Nie wymagają od inwestora dużej ilości transakcji, dużej wiedzy inwestycyjnej czy ciągłego śledzenia notowań wycen funduszy oraz giełdy. 

Dzięki zastosowaniu w nich mechanizmów ochronnych (dominacja bezpiecznych funduszy pieniężnych), nie musimy obawiać się dużej utraty wartości początkowego kapitału. Obie strategie dobrze nadają się wtedy, gdy chcemy zainwestować większą kwotę oszczędności jednorazowo. Działają w każdych warunkach.

Kolejna prosta strategia inwestycyjna do zastosowania w funduszach inwestycyjnych to uśrednianie ceny kupna. Nie nadaje się niestety do jednorazowego nabycia jednostek – jej istotą jest rozłożenie inwestycji w czasie. Dlaczego? Na czym polega strategia uśredniania ceny kupna? Czy na pewno jest jest skuteczna?

Jak inwestować w fundusze – strategia utrzymywania wartości

W poniedziałek rozpocząłem serię artykułów o prostych strategiach inwestowania w fundusze. Opisałem ultra konserwatywną metodę przenoszenia dochodów, która bazuje na bezpieczeństwie zysków z funduszy gotówkowych, które regularnie reinwestujemy w jednostki funduszy akcyjnych. Dzięki temu bez narażania naszego kapitału początkowego dajemy sobie szansę na trochę wyższe zyski niż na lokatach bankowych czy obligacjach skarbowych.

Na dodatek, dzięki formie funduszu parasolowego, nie płacimy podatku od zysków kapitałowych w momencie przenoszenia pieniędzy z funduszu pieniężnego do akcyjnego – to w długim terminie spora korzyść w stosunku do zwykłych lokat terminowych czy rachunków oszczędnościowych.

Żeby zmniejszyć ryzyko wpadek zarządzających, które niestety nie są wykluczone nawet w funduszach pieniężnych, możemy inwestować w funduszach parasolowych dwóch, trzech lub więcej towarzystw wykorzystując otwarte platformy do inwestowania w fundusze inwestycyjne w bankach, np. Supermarket Funduszy Inwestycyjnych.

Inne defensywne podejście do naszego portfela inwestycyjnego to strategia utrzymywania wartości. Na czym polega?

Jak inwestować w fundusze – strategia przenoszenia dochodów

Są dwa najważniejsze powody niepowodzeń przy inwestowaniu w fundusze – uleganie emocjom oraz brak strategii inwestycyjnej. W pewnym sensie są to sprawy bezpośrednio ze sobą połączone – jeśli nie wiemy za bardzo, co robimy (brak strategii), dużo łatwiej opanowują nas intensywne emocje i podejmujemy błędne decyzje. A skuteczne inwestowanie to właśnie sztuka podejmowania właściwych decyzji.

Jeśli nie do końca rozumiesz, co to jest strategia inwestycja, to wprowadzenie może pomóc.

Fundusze inwestycyjne nie muszą służyć do inwestycji spekulacyjnych – krótkotrwałych i ryzykownych. Wręcz przeciwnie: w założeniach mają one służyć ochronie i długoterminowemu wzrostowi naszych oszczędności. Wśród różnych typów funduszy znajdują się fundusze pieniężne oraz obligacyjne, których celem jest właśnie ochrona realnej wartości pieniędzy (podobnie jak na lokatach bankowych czy obligacjach skarbowych).

To właśnie na nich opiera się strategia przenoszenia dochodów – bardzo konserwatywny, bezpieczny sposób inwestowania w fundusze. Na czym dokładnie polega? Jak inwestować w ten sposób w fundusze?

Co to jest strategia inwestycyjna?

Oszczędzanie wymaga regularności, inwestowanie wymaga strategii. Gdy gromadzimy kapitał na kontach oszczędnościowych, lokatach bankowych czy obligacjach skarbowych, nasze odsetki są gwarantowane. Oczywiście oprocentowanie depozytów w bankach może się różnić, podobnie jak warunki obligacji skarbowych w poszczególnych emisjach, więc pewną aktywnością trzeba się wykazać, jeśli chcemy maksymalizować zyski.

Ale decyzje związane z oszczędzaniem są obciążone mniejszym ryzykiem, mniejszymi emocjami oraz mniejszą dynamiką wydarzeń. Poza przypadkami ekstremalnymi, kiedy bank czy państwo bankrutują, jesteśmy zabezpieczeni – możemy bezpiecznie gromadzić oszczędności.

Inwestycje to większe ryzyko oraz większa zmienność – takie aktywa jak akcje, jednostki funduszy ETF czy obligacje korporacyjne są nieustannie wyceniane przez rynek w swobodnym handlu. To oznacza, że wartość naszej inwestycji będzie się bardzo dynamicznie zmieniać w czasie, często na niekorzyść.

Potrzebujemy jakiejś strategii reagowania na zmienność rynków oraz wartości naszej inwestycji, szczególnie jeśli chcemy, żeby nasze pieniądze pracowały na rynkach finansowych przez lata. Tylko co to właściwie jest strategia inwestycyjna?