Słownik skrótów związanych z systemem emerytalnym – IZKE, PTE, DFE, FUS i inne

System emerytalny w Polsce składa się z trzech filarów oraz całej listy instytucji oraz innych bytów, które zostały stworzone w celu jego obsługi. Do mówienia o wielu z nich używa się skrótów, którymi od jakiegoś czasu posługuję się namiętnie na tym blogu. Nowego czytelnika wszystkie IKE, IKZE, PPE, DFE, OFE, PTE, FUS i inne mogę jednak przyprawiać o zawroty głowy.

A nawet stali czytelnicy nie obrażą się pewnie, jeśli zbiorę wszystkie informacje w jednym miejscu w ramach praktycznej powtórki z obowiązującego w Polsce systemu emerytalnego. Z naciskiem – jak zawsze – na rzeczy nieobowiązkowe, na prywatną emeryturę.

Zapraszam do lektury słownika skrótów związanych z polskim systemem emerytalnym, których nie wypada nie znać.

IKE = Indywidualne Konto Emerytalne

IKE, czyli indywidualne konto emerytalne, to pierwszy z trzech mechanizmów tzw. trzeciego filaru emerytalnego w Polsce. Jest to dobrowolna forma oszczędzania na dodatkową emeryturę, stworzona oraz nadzorowana przez państwo, ale zasadniczo inna niż ZUS czy OFE.

IKE jest nieobowiązkowe – można nigdy go nie mieć i nikt nie zwróci nam na to uwagi. Nawet jeśli je założymy, wpłaty na IKE są elastyczne – możemy w danym roku wpłacać lub nie wpłacać naszej składki. Jesteśmy jednak ograniczeni rocznym górnym limitem (tutaj dla 2013).

IKE występuje jako jedna z sześciu dostępnych form inwestowania – lokata bankowa, obligacje skarbowe, fundusze inwestycyjne, ubezpieczenie z funduszem kapitałowym, rachunek maklerski lub dobrowolny fundusz emerytalny (DFE).

Zachętą do oszczędzania w ten sposób jest zwolnienie zysków kapitałowych osiągniętych poprzez IKE z podatku Belki po spełnieniu warunków stażu oraz wieku.

Tutaj znajdziesz wszystkie artykuły na temat IKE.

IKZE = Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego

IKZE, czyli indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, to drugi z trzech mechanizmów tzw. trzeciego filaru emerytalnego w Polsce. Jest oparte na tych samych założeniach co IKE – jest nieobowiązkowe, elastyczne, dostępne w jednej z pięciu form inwestowania (nie ma na razie IKZE obligacje skarbowe).

Zachętą do oszczędzania w ten sposób na prywatną emeryturę jest możliwość odpisania składki na IKZE za dany rok od podstawy opodatkowania, co skutkuje ulgą podatkową. Jest to jednak w rzeczywistości tylko odroczenie podatku – w momencie wypłaty oszczędności będą one powiększać nasz dochód i podlegać opodatkowaniu. Drugą zaletą jest zwolnienie zysków osiągniętych poprzez IKZE z podatku Belki w momencie wypłaty środków.

Tutaj znajdziesz wszystkie artykuły na temat IKZE.

PPE = Pracowniczy Program Emerytalny

PPE, czyli pracowniczy program emerytalny, to trzeci z mechanizmów tzw. trzeciego filaru. Od IKE oraz IKZE różni się zbiorowym charakterem oszczędzania i inwestowania. Jest to narzędzie odkładania na emeryturę w miejscu pracy. Organizuje je pracodawca w porozumieniu z pracownikami i to on opłaca składki.

Zaletą uczestnictwa w pracowniczym programie emerytalnym jest zwolnienie osiągniętych zysków kapitałowych z podatku Belki po spełnieniu przez uczestnika warunku wieku. Druga zaleta to zwolnienie składek na PPE z obowiązku odprowadzenia składki na ubezpieczenie emerytalne (tzw. ZUS), którym podlegają wszystkie inne zarobki.

Tutaj znajdziesz wszystkie artykuły na temat PPE.

OFE = Otwarty Fundusz Emerytalny

OFE, czyli otwarty fundusz emerytalny, to część powszechnego systemu emerytalnego i tzw. drugi filar. Od pierwszego różni się tym, że jest oparty o rynki kapitałowe (głównie warszawską giełdę) i składki emerytalne lokuje w papiery wartościowe (akcje, obligacje) realnie działających firm i instytucji.

Każdy pracujący Polak jest zobligowany do wyboru jednego otwartego funduszu emerytalnego (w 2013r. jest ich 14), który będzie obsługiwał jego składkę. Do OFE w 2013r. ma trafiać 2,8% naszej pensji brutto (tutaj harmonogram zmian na najbliższe lata).

Tutaj znajdziesz wszystkie artykuły na temat OFE.

PTE = Powszechne Towarzystwo Emerytalne

PTE, czyli powszechne towarzystwa emerytalne, to spółki akcyjne, których zadaniem jest zarządzanie aktywami zgromadzonymi w OFE.

DFE = Dobrowolny Fundusz Emerytalny

DFE, czyli dobrowolny fundusz emerytalny, to jedna z sześciu form inwestowania dostępnych w trzecim filarze. Organizatorem DFE są powszechne towarzystwa emerytalne, których głównym zadaniem jest obsługa OFE (drugi filar). Mogą jednak od niedawna uczestniczyć także w zarządzaniu pieniędzmi zgromadzonymi w trzecim filarze, właśnie za pośrednictwem dobrowolnych funduszy emerytalnych.

Dla przykładu: jestem w tej chwili właścicielem IKZE w biurze maklerskim BDM, ale – gdybym chciał – mógłbym przenieść swoje indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego np. do DFE w PKO Bankowy PTE.

Jestem też właścicielem IKE obligacje skarbowe, ale – gdybym chciał – mógłbym swoje indywidualne konto emerytalne przenieść np. do DFE w Amplico PTE.

Dobrowolne fundusze emerytalne mają podobne założenia i ograniczenia jak OFE, są też obsługiwane przez te same firmy (powszechne towarzystwa emerytalne), więc jeśli ktoś ceni sobie ten sposób zarządzania pieniędzmi – jest to pewien pomysł na trzeci filar (IKE oraz IKZE).

ZUS = Zakład Ubezpieczeń Społecznych

ZUS to instytucja państwa powołana do obsługiwania świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych w Polsce (emerytury, renty, świadczenia chorobowe, itp.).

FUS = Fundusz Ubezpieczeń Społecznych

FUS to państwowy fundusz, którego środki są przeznaczane na bieżącą wypłatę emerytur, rent oraz świadczeń chorobowych i wypadkowych. Środki funduszu pochodzą ze składek na ubezpieczenie społeczne, dotacji budżetu państwa oraz pożyczek.

Dysponowaniem środkami z FUS zajmuje się ZUS. Duży poradnik dla ciekawych, jak to wszystko działa, tutaj.

FRD = Fundusz Rezerwy Demograficznej

FRD ma na celu gromadzenie oraz zarządzanie środkami przeznaczonymi na wypłatę świadczeń emerytalnych w momencie, kiedy rynek pracy w Polsce odczuje skutki niekorzystnych zmian demograficznych (w założeniach po 2020 roku).

Środki FRD mają pochodzić m.in. z prywatyzacji państwowych spółek, a w przyszłości mają zasilić FUS.

Tutaj znajdziesz wszystkie artykuły o ZUS i pierwszym filarze powszechnego systemu emerytalnego w Polsce.

Przejrzyj też narzędzia finansowe, które mogą wspomóc tworzenie prywatnej emerytury.

Zapisz się koniecznie na darmowy, e-mailowy tygodnik Moja Przyszła Emerytura –naprawdę warto.