Przedterminowy wykup obligacji skarbowych – opłaty, czas realizacji, procedura

Jedną z zalet obligacji skarbowych jest możliwość sprzedania ich przed czasem. Zanim upłynie termin ich wykupu przez państwo. Innymi słowy, nawet jeśli kupujemy dziesięcioletnią obligację emerytalną, nie ma przymusu trzymania jej na swoim rachunku rejestrowym dziesięć lat. Można ją sprzedać wcześniej – państwu lub innej osobie. Państwo podejmuje się odkupienia swojego długu w praktycznie każdym momencie (obowiązują warunki i opłaty)

Jak sprzedać obligacje skarbowe przed ich dniem wykupu? Jakie są opłaty? Ile czeka się na pieniądze?

Przedterminowy wykup = duża płynność

Można powiedzieć, że dzięki mechanizmowi przedterminowego wykupu obligacje skarbowe są jeszcze bardziej płynne niż lokaty bankowe. Jeśli w dziesiątym miesiącu 12-miesięcznej lokaty będziemy zmuszeni ją zerwać, w większości przypadków nie otrzymamy żadnych odsetek. Nie zapłacimy kary, ale nie otrzymamy też ani grosza odsetek. W ten sposób banki zabezpieczają się przed robieniem sobie z lokat terminowych wyżej oprocentowanych rachunków oszczędnościowych.

Każdy nabywca obligacji skarbowych ma prawo do „wezwania emitenta do przedterminowego wykupu obligacji”. Oznacza to, że możemy zażądać od skarbu państwa, żeby odkupił od nas obligacje wcześniej. Innymi słowy: możemy je sprzedać. W placówce PKO BP, przez telefon lub przez internet. Tak wygląda zakładka na naszym koncie online, gdzie rozpoczynamy procedurę.

Kiedy można sprzedać obligacje skarbowe?

Praktycznie zawsze. Jak przeczytamy w listach emisyjnych obligacji, „nie wcześniej jednak niż po upływie jednego miesiąca od dnia sprzedaży obligacji oraz nie później niż jeden miesiąc przed dniem wykupu obligacji, z wyłączeniem dnia ustalenia praw do odsetek od obligacji”. Poza tymi wyjątkami – droga wolna.

Co ważne, od dnia złożenia dyspozycji do jej realizacji musi minąć pięć dni roboczych. Przez ten czas naliczane są nam normalnie odsetki od naszych obligacji. Po tym okresie środki z naszego rejestru, pomniejszone o opłatę, powinny trafić na nasz rachunek bankowy i być do naszej dyspozycji.

Ile wynoszą opłaty za przedterminowy wykup obligacji?

Wcześniejsza sprzedaż obligacji skarbowych jest obarczona opłatami. Byłoby dziwne, gdyby nie była. W porównaniu z tym, ile stracimy na zerwaniu lokaty czy likwidacji polisy inwestycyjnej, kary dla niecierpliwych są bardzo mało dotkliwe. Wręcz symboliczne.

Opłaty zależą od rodzaju obligacji.

Posiadacze obligacji dwuletnich, trzyletnich i czteroletnich zapłacą 1zł opłaty za każdą przedwcześnie wykupioną obligację (każda ma nominał 100zł). Na przykład:

W październiku 2012r. kupiłem jedną obligację czteroletnią COI. Jej oprocentowanie w pierwszym roku to 5,5%. Po roku chcę sprzedać swoją obligację, bo potrzebuję pieniędzy. Otrzymam od państwa swój kapitał (100zł) oraz odsetki (5,5zł minus podatek Belki) pomniejszone o 1zł opłaty za przedwczesny wykup.

Posiadacze emerytalnych obligacji dziesięcioletnich zapłacą 2zł opłaty za każdą obligację wykupioną przez państwo przed terminem. Na przykład:

W październiku 2012r. kupiłem jedną obligację dziesięcioletnią EDO. Jej oprocentowanie w pierwszym roku to 5,8%, potem 2,5% ponad inflację. Po pięciu latach chcę sprzedać swoją obligację, bo potrzebuję pieniędzy. Otrzymam od państwa swój kapitał (100zł) oraz odsetki (minus podatek Belki) pomniejszone o 2zł opłaty za przedwczesny wykup.

Dlaczego opłata jest wyższa na obligacjach dziesięcioletnich? Ponieważ wyższe jest też oprocentowanie. Obligacje emerytalne są najlepiej oprocentowanymi obligacjami w ofercie, często konkurującymi z lokatami bankowymi. Państwo zabezpiecza się opłatą 2zł przed traktowaniem ich jako krótkoterminowego depozytu. Ich przeznaczenie jest inne.

Obligacje skarbowe w indywidualnym koncie emerytalnym

Trochę inne zasady obowiązują posiadaczy obligacji skarbowych na IKE. Po pierwsze, obecnie nie jest możliwe kupowanie i sprzedaż (również przedterminowa) obligacji przez internet. Po drugie, opłata 2zł za przedterminowy wykup nie obowiązuje osób, które osiągnęły wiek uprawniający do wypłaty środków z IKE (60 lat lub 55 i uprawnienia emerytalne).

Czyli, nawet jeśli kupiłem obligacje dziesięcioletnie w wieku 59 lat, mogę je sprzedać przed czasem bez dodatkowych opłat nawet po roku czy dwóch. Mimo że są to obligacje dziesięcioletnie. Jeśli spełniam warunki wypłaty środków z IKE, nie płacę żadnych kar za przedterminowy wykup tych obligacji.

Jeśli nie spełniłem warunków uprawniających do wypłaty z IKE, czyli mam na przykład 33 czy 52 lata, i zażądam zwrotu moich środków z indywidualnego konta emerytalnego (do czego zawsze mam pełne prawo), będę musiał zapłacić opłatę 2zł za każdą przedwcześnie wykupioną obligację.

W przypadku IKE dłuższy jest także czas realizacji dyspozycji przedwczesnego wykupu obligacji skarbowych.

Przeczytaj więcej o IKE obligacje skarbowe, o inwestowaniu w obligacje na emeryturę oraz czy warto inwestować w państwowe papiery dłużne. Możesz też zasugerować kolejny temat wpisu przez formularz kontaktowy.