Jak obliczyć, czy zyskałem na swoim OFE?

Zastanawia mnie, czy i ile zyskałem oszczędzając w swoim otwartym funduszu emerytalnym. Nie żebym miał jakikolwiek wybór – drugi filar polskiego systemu emerytalnego jest obowiązkowy i co miesiąc wędruje tam 2,3% naszych pensji brutto. To po prostu część naszej składki na ubezpieczenie społeczne, którą ZUS automatycznie przelewa na konta OFE.

Wyniki towarzystw emerytalnych, które obsługują OFE (np. ING, Nordea, Axa, Generali, Polsat, itp.) nie są tajemnicą. Szczegółowe dane na temat drugiego filaru publikuje Komisja Nadzoru Finansowego, państwowa instytucja kontrolująca ten rynek. W prasie i w internecie regularnie pojawiają się rankingi OFE. Łatwo znaleźć dane o tym, ile OFE zarobiły od początku swojego istnienia (maj 1999r.). Ja jednak poszukuję innej informacji.

Chcę się dowiedzieć, czy moje oszczędności na moim koncie OFE przyniosły mi do tego momentu zysk czy nie. Jak to obliczyć?

Krok pierwszy: ustalmy podstawowe dane

Żeby obliczyć stopę zwrotu w najprostszej postaci potrzebujemy dwóch wartości: początkowej oraz końcowej. Jako wartość początkową przyjmuję sumę wpłaconych składek na OFE od początku oszczędzania (w moim przypadku jest to lipiec 2007r.), jako wartość końcową łączną wartość jednostek na moim rachunku na dzisiaj. Gdzie znaleźć te informacje?

Najprościej zalogować się do swojego konta OFE online. Potrzebujemy do tego naszego numeru identyfikacyjnego oraz hasła:

do swojego konta OFE mamy dostęp przez internet

Łączna wartość na dzisiaj będzie widoczna w zakładce stan rachunku, a sumę wpłat musimy obliczyć sobie sami dodając wpłaty z każdego roku w zakładce historia operacji. Warto również policzyć liczbę miesięcy, jakie odkładamy w drugim filarze (w moim przypadku 59 miesięcy). Obliczamy stopę zwrotu dla właśnie tego okresu.

Krok drugi: obliczamy nominalną stopę zwrotu za cały okres inwestycji

Jak obliczyć stopę zwrotu za cały okres przebywania w OFE? Różnicę między wartością końcową a początkową podzielmy przez wartość początkową, a potem pomnóżmy wynik przez 100%.

wzór na stopę zwrotu za cały okres inwestycji

Wynik dla mojego konta OFE to 17,63% w ciągu 59 miesięcy. O tyle wzrosła nominalnie wartość moich oszczędności zgromadzonych w drugim filarze (stan na 12 września).

Krok trzeci: obliczamy realną stopę zwrotu za cały okres inwestycji

Czy OFE ochroniły moje pieniądze przed inflacją? Przez 59 miesięcy osiągnęły nominalny zysk – 17,63%, ale czy to wystarczyło, żeby moje pieniądze zachowały swoją wartość. Przecież 100zł we wrześniu 2012r. to nie to samo co 100zł we wrześniu 2007r., kiedy zaczynałem oszczędzać. To dużo mniej.

O ile mniej? To powie nam skumulowana inflacja. Żeby ją obliczyć zebrałem odczyty rocznej inflacji w lipcu każdego roku zaczynając od lipca 2008r. (rok po rozpoczęciu oszczędzania w OFE).

lipiec 2008r. = 4,8%

lipiec 2009r. = 3,6%

lipiec 2010r. = 2%

lipiec 2011r. = 4,10%

lipiec 2012r. = 4%

Razem od lipca 2007r. ceny wzrosły o 18,5%, od lipca 2008r. o 13,7%, od lipca 2009r. o 10.1%, od lipca 2010r. o 8.1%, od lipca 2011r. o 4%.

Mój następny krok to zebranie z panelu internetowego mojego OFE kwot wpłaconych składek za każdy rok oszczędzania. Za chwilę dla każdego roku zwaloryzuję składki o skumulowaną inflację dla tego okresu. Jak?

Na przykład: do kwoty składek z 2007r. dodaję 18,5% tej kwoty (skumulowaną inflację za okres od 2007r. do dziś), do kwoty składek z 2008 dodaję 13,7% tej kwoty (skumulowaną inflację za okres od 2008r. do dziś) i tak dalej. Tak zwaloryzowane składki dla każdego roku sumuję, a wynik pokazuje (w przybliżeniu), o ile musiałaby wzrosnąć wartość moich oszczędności w OFE, żeby uchronić je przed wpływem inflacji.

Czy wartość moich oszczędności na koncie OFE jest wyższa niż zwaloryzowane składki? Jeśli tak, otwarte towarzystwo emerytalne ochroniło nasze pieniądze przed inflacją. Zapewniło nam realną stopę zwrotu.

Jak jest u mnie? Tak, OFE wypracowało dla mnie realną stopę zwrotu od 2007r. Moja realna stopa zwrotu za 59 miesięcy to ok. 5,6%. Jak ją obliczyłem?

Realną stopę zwrotu dla moich oszczędności obliczam odejmując nominalny zysk (w procentach) od skumulowanej inflacji. Realna stopa zwrotu po 59 miesiącach na koncie OFE to -0,87%.

Krok czwarty: porównania

Fajnie byłoby porównać stopy zwrotu OFE z tym, co moglibyśmy zarobić w tym czasie oszczędzając na lokatach, w funduszach inwestycyjnych lub na akcjach spółek giełdowych. Nie jest to niestety proste. Nasze oszczędności w OFE są rozłożone w czasie (w przeciwieństwie do lokat, na których odkładamy jednorazowo), a wartość składki jest zmienna (plany oszczędnościowe oparte o fundusze zakładają stałą składkę).

Jeszcze nie potrafię znaleźć sposobu na pokazanie wspólnego mianownika dla tych różnych typów oszczędzania na emeryturę, żeby porównanie i oceny były oparte o twarde dane. Macie jakieś pomysły?