Zasady PPE – trzeciego elementu trzeciego filaru

PPE to skrót od pracowniczych programów emerytalnych. Obok IKE (indywidualne konto emerytalne) i IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego) jest to trzecia konstrukcja, którą państwo oferuje wewnątrz tzw. trzeciego filaru, czyli dobrowolnej części powszechnego systemu emerytalnego. Wszystkie te metody odkładania na dodatkową emeryturę łączy zachęta podatkowa – można dzięki nim uniknąć lub odroczyć podatek od zysków kapitałowych (IKE oraz PPE) lub pomniejszyć podatek dochodowy (IKZE).

To, co je różni, to grupowy charakter pracowniczych programów emerytalnych. Jest to rozwiązanie dla całych zakładów pracy, a nie osób prywatnych. Jakie są zasady PPE? Co mogą zyskać pracownicy? Co mogą zyskać pracodawcy?

Na czym polegają PPE?

Najprościej rzecz ujmując: część naszej wypłaty trafia co miesiąc na specjalne konto prowadzone przez organizatora programu emerytalnego. Nie jest to w żadnym wypadku konto pracodawcy, ale instytucji takich jak towarzystwa funduszy inwestycyjnych czy firmy ubezpieczeniowe. To one je akumulują i inwestują (np. w fundusze). Po osiągnięciu 60. roku życia możemy je wypłacić bez płacenia podatku od zysków kapitałowych. Na raz lub w ratach. To nasza prywatna emerytura.

Istnieje także możliwość prostego przeniesienia swoich środków z jednego PPE do innego PPE (np. w momencie zmiany pracy) lub na indywidualne konto emerytalne IKE (np. jeśli zmienimy pracodawcę, a nowy nie będzie oferował swoim pracownikom PPE). Można również zażądać zwrotu środków przed osiągnięciem 60 roku życia, ale wtedy nie tylko zapłacimy 19% podatku od ewentualnych zysków, ale także składkę na ubezpieczenie społeczne, od której zwolnione były wcześniej składki.

Czym to się różni od składek na ZUS?

Po pierwsze, mamy bezpośredni dostęp do swoich pieniędzy – możemy o ich losie decydować w stu procentach i w każdym momencie. To tzw. oszczędności rozporządzalne (choć pod pewnymi warunkami).

Po drugie, nie trafiają one do kasy państwa jako swego rodzaju podatek, który jest wydawany na bieżące cele, ale są inwestowane na rynku kapitałowym i bankowym (podobnie jak OFE).

Po trzecie, pełny dostęp do środków bez potrącania podatków (Belki i na ubezpieczenie społeczne) otrzymujemy w wieku 60 lat. W kontekście podnoszenia wieku emerytalnego do 67 lat, jest to o siedem lat krócej niż na państwowej emeryturze.

Po czwarte, PPE są dobrowolne i można nie zgodzić się na udział w nich (do ustalenia z pracodawcą).

Zasady PPE

Na PPE pracodawca może odprowadzać nie więcej niż 7% naszego wynagrodzenia. Kwotowy limit wpłat na PPE w 2012r. to 15 867zł (4,5 razy prognozowane średnie wynagrodzenie w gospodarce). W 2011r. pracodawcy oszczędzili w ten sposób ponad 1mld złotych.

Co ważne, pracownicy mogą zadeklarować także składkę dodatkową, która powiększać będzie ich oszczędności. W 2011r. odłożyliśmy tak nieco ponad 30mln złotych.

Do PPE mogą być przyjmowani pracownicy zatrudnieni dłużej niż trzy miesiące.

Stworzenie pracowniczego programu emerytalnego to głównie wysiłek pracodawcy. Trzy najważniejsze kroki to:

• zorganizowanie i podpisanie umowy z pracownikami
• zorganizowanie i podpisanie umowy z organizatorem PPE (np. towarzystwem funduszy inwestycyjnych)
• rejestracja programu w Komisji Nadzoru Finansowego

Możliwe jest zawieszenie wpłat na PPE, jeśli firma znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej.

Jak korzyść podatkowa?

Kluczem trzeciego filaru są ulgi podatkowe. Na IKE jest to zwolnienie z podatku Belki, na IKZE jest to możliwość odpisania części oszczędności emerytalnych od podatku dochodowego. Jakie korzyści niesie ze sobą PPE?

Dla pracownika

Podobnie jak na IKE, nasze oszczędności w pracowniczym programie emerytalnym nie podlegają podatkowi od zysków kapitałowych, jeśli dotrwają na koncie do osiągnięcia przez właściciela 60 roku życia. Są również zwolnione z podatku spadkowego na wypadek śmierci. Nasi bliscy otrzymają całą kwotę.

Składek na PPE nie wlicza się do podstawy wymiaru składki ubezpieczeniowej. Czyli: nie płacimy od nich ZUS-u. Każda inna część naszego wynagrodzenia podlega tej daninie.

Dla pracodawcy

Wpłaty do pracowniczych programów emerytalnych określa się czasami mianem taniej podwyżki. Możemy naszym pracownikom zaoferować więcej pieniędzy (choć nie w gotówce, ale w formie funduszu emerytalnego), ponieważ nie odprowadzimy od oszczędności emerytalnych składek ZUS. A na dodatek odliczymy je sobie od podatku jako koszt uzyskania przychodu.