Jak stworzyć własny plan oszczędnościowy?

To, że warto oszczędzać, jest jasne. Nie jest natomiast wcale takie oczywiste, czy warto oszczędzać za pomocą komercyjnych planów oszczędnościowych czy też polis inwestycyjnych. A są to przecież produkty, które doradcy finansowi zachwalają nam na każdym kroku jako dobry sposób na dodatkową emeryturę, budowanie bezpieczeństwa finansowego lub inne długoterminowe cele.

W praktyce dostajemy jednak coś zupełnie przeciętnego. Większość planów systematycznego oszczędzania jest oparta o inwestowanie w fundusze. Tylko że dokładnie to samo możemy zrobić sami. Co więcej możemy zrobić to taniej i lepiej, bez całego szeregu rygorystycznych ograniczeń i zobowiązań. Jak stworzyć taki prywatny plan oszczędnościowy?

Anatomia planów oszczędnościowych

Żeby stworzyć swój program oszczędnościowy, musimy poznać budowę jego komercyjnych odpowiedników. Na szczęście, w wersji podstawowej nie jest ona szczególnie skomplikowana.

Co miesiąc przelewamy zadeklarowaną kwotę na specjalny rachunek. Najlepiej zrobić to za pomocą zlecenia stałego. Mniej będzie nas wtedy kusić, żeby wydać je na coś innego, wstrzymać wpłaty, spóźnić się z oszczędnościami, itp. Systematyczność jest tu najważniejsza.

Nasza comiesięczna składka jest teraz dzielona na fundusze. W zależności od tego, jaki to plan oszczędnościowy, może to być określony przy podpisywaniu umowy i niezmienny portfel funduszy, może to być również coś bardziej dynamicznego, zależnego od nas lub doradcy, zmiennego.

I tyle. Po kilku, kilkunastu latach z takich regularnych wpłat uzbiera nam się przyjemna sumka. Jeśli trafnie zainwestujemy, wpłacony kapitał powiększy się o zyski wypracowane przez fundusze. Jeśli nie trafimy z inwestycjami, wyjmiemy z takiego planu mniej niż wpłaciliśmy, szczególnie po odliczeniu niemałych opłat.

Dlaczego warto stworzyć własny plan oszczędnościowy?

Jestem zwolennikiem kontrolowania swoich finansów z wielu powodów. Najważniejsze z nich to:

• niższe koszty,
• możliwość uczenia się na własnych doświadczeniach,
• lepsza integracja naszych pieniędzy,
• jasna odpowiedzialność.

Plany oszczędnościowe są kosztowne. Muszą na nich zarobić pośrednicy i organizatorzy. Do tego dochodzą towarzystwa funduszy inwestycyjnych i mamy trzy pary rąk wołających o zarobek. Co miesiąc. Czy zarabiamy, czy tracimy. Przy użyciu darmowego rachunku bieżącego, dobrze oprocentowanego konta oszczędnościowego, taniej platformy zakupu funduszy inwestycyjnych oraz rachunku maklerskiego możemy stworzyć system dużo tańszy, pełniejszy i skuteczniejszy.

Jeśli oddajemy wiodącą rolę w zarządzaniu naszymi pieniędzmi innym, to oni wykonują całą intelektualną pracę. Z jednej strony to dobrze, bo my możemy zająć się czymś dla nas ważniejszym. Z drugiej jednak tracimy okazję, żeby nauczyć się aktywnie oszczędzać i inwestować. W sposób najlepszy dla nas, a nie dla pośredników czy doradców.

Plany oszczędnościowe skupiają się na funduszach inwestycyjnych. A gdzie lokaty bankowe? Gdzie obligacje skarbowe? Gdzie gotówka na rachunku oszczędnościowym? Nasz własny program może obejmować więcej instrumentów, w tym tych najbezpieczniejszych. W idealnych dla nas proporcjach. Bo to my je ustalamy bez ograniczeń ukrytych często w komercyjnych planach oszczędnościowych.

Doradcy tylko doradzają. Odpowiedzialność i konsekwencje należą tylko do nas. A skoro tak, uważam, że powinniśmy wykonać logiczny kolejny krok i wziąć odpowiedzialność nie tylko za konsekwencje inwestycji, ale też za ich kształt. To my powinniśmy w największym możliwym dla nas stopniu (w zależności od poziomu wiedzy i doświadczenia) decydować o tym, w co, ile i kiedy inwestujemy oraz jak oszczędzamy.

Jak stworzyć własny plan oszczędnościowy?

Poziom 1: dobre konto bieżące + rachunek oszczędnościowy

Zanim zaczniemy biegać, musimy nauczyć się chodzić. Na początek warto uporządkować swoje finanse bieżące. To oznacza rezygnację z usług banku, który pobiera opłaty za podstawowe operacje czy prowadzenie konta. To można mieć za darmo, np. w mBanku, Alior Banku, Getin Banku, Alior Sync, Inteligo i kilku innych.

Zanim zaczniemy inwestować, skupmy się choć przez chwilę na najzwyklejszym oszczędzaniu. Najlepiej na rachunku oszczędnościowym. Daje on natychmiastowy dostęp do pieniędzy i nic nie kosztuje. Proponuję zlecenie stałe w dniu wypłaty lub dzień później. Po miesiącu będziemy się już cieszyć odsetkami, zacznie działać (na razie bardzo powoli) ten niesamowity procent składany.

Od kilkunastu miesięcy liderem pod względem oprocentowania i innych warunków na kontach oszczędnościowych jest BGŻ Optima. W tej chwili BGŻ Optima proponuje na promocyjnej lokacie 4% w skali roku dla nowych klientów przez trzy miesiące.

Wyjątkowa oferta! Lokata Bezkarna dla nowych klientów z promocyjnym oprocentowaniem 4% w skali roku. 

Poziom 2: lokaty bankowe + obligacje skarbowe

Oszczędzanie na dłuższy termin wiąże się z blokowaniem swoich pieniędzy. W planach oszczędnościowych Skandia czy Aegon blokada trwa nawet kilkadziesiąt lat! To długo. Bardzo długo. Najlepiej zacząć od czegoś dużo mniej wymagającego. Choćby rocznych lokat albo różnego rodzaju obligacji skarbowych.

Jak to zrobić? Na przykład, wyznaczyć poziom środków na rachunku oszczędnościowym, od którego przerzucamy jakąś kwotę na lokatę lub kupujemy obligacje. Powiedzmy, że przy oszczędnościach rzędu 3000-5000zł cała nadwyżka idzie na dłuższe, bezpieczne depozyty. Tu przeczytasz, jak znaleźć najlepsze lokaty.

Poziom 3: fundusze inwestycyjne

Nasz program coraz bardziej zaczyna przypominać komercyjne plany oszczędnościowe. Mamy wolne środki na rachunku oraz lokatach, teraz możemy przeznaczyć ich część oraz nowe nadwyżki z zarobków na inwestycje w fundusze. Na początek możemy kupować je za pomocą zlecenia stałego, a potem może zastosować bardziej wyrafinowane metody. Ewentualna strata nie powinna nas tak bardzo boleć, bo mamy przecież poduszkę w postaci bezpiecznych oszczędności.

Gdzie kupić fundusze inwestycyjne? Dwie metody pozwolą uniknąć dotkliwych opłat manipulacyjnych – zakup online bezpośrednio w towarzystwach funduszy inwestycyjnych (np. LeggMason), a także zakup poprzez platformy typu mBank, multiBank, BGŻ Optima czy MultiFund.

Z tej grupy najlepszy jest Supermarket Funduszy Inwestycyjnych mBanku. Przez lata obecności na rynku wypracował najszerszą ofertę funduszy, za zakup, konwersję i sprzedaż większości nie pobiera opłat, a za powiązane z tą usługą konto osobiste możemy nic nie płacić, jeśli zrezygnujemy z karty płatniczej lub wykonamy nią zakupy za 100zł miesięcznie. Na stronach banku i w panelu użytkownika jest cały szereg narzędzi do edukacji i analizy rynku, które pomogą nam świadomiej inwestować. Tylko korzystać.

Poziom 4: giełda

Wielu oszczędzających poprzestaje na inwestycjach w fundusze inwestycyjne. To najwyższy poziom ryzyka oraz zaawansowania, jaki akceptują. Jest to zupełnie zrozumiałe.

Ci, którzy chcą wykonać kolejny krok, mogą zacząć inwestować bezpośrednio na giełdzie. Kupować akcje, obligacje korporacyjne, fundusze ETF i inne instrumenty. To jeszcze bardziej rozbudowałoby nasz plan systematycznego oszczędzania i pozwoliło na wypracowanie ponadprzeciętnych zysków z jakiejś części naszego kapitału.

Jak zacząć? Na sam początek od symulacji i gier giełdowych. Można zbudować sobie wirtualny portfel na serwisie Bankier.pl lub podobnych, poobserwować rynek, poczytać, podyskutować. A w pewnym momencie, gdy poczujemy się z tym komfortowo, zaryzykować zakup akcji jakiejś perspektywicznej spółki. Dobre konta maklerskie mają Bank Ochrony Środowiska, Alior, Beskidzki Dom Maklerski. Jeśli chcemy mieć wiele funkcji w jednym miejscu (rachunek, fundusze, lokaty, itp.) warto wybrać eMaklera w mBanku.