Jakie są różnice między IKE a IKZE?

Jakie są różnice między IKE a IKZE? Na początek kilka punktów stycznych. Oba rozwiązania są częścią nieobowiązkowego trzeciego filaru, który pozwala na oszczędzanie na prywatną emeryturę z wykorzystaniem ulg podatkowych. Nie musimy, ale możemy z nich korzystać. Za ich konstrukcję odpowiada państwo, ale odkładając na przyszłość w ten sposób mamy w każdym momencie pełny dostęp do naszych pieniędzy. To nie jest ZUS czy OFE, gdzie środki zostaną nam wypłacone po osiągnięciu wieku emerytalnego. W każdym momencie to my jesteśmy właścicielami naszych oszczędności.

Uwaga! Od 2014 zasady działania IKZE się zmieniły - tutaj szczegóły.

Co jeszcze je łączy? To, gdzie IKE i IKZE są oferowane. W grę wchodzą banki, fundusze inwestycyjne, firmy ubezpieczeniowe, biura maklerskie oraz powszechne towarzystwa emerytalne. Taki sam jest również moment startowy – na indywidualnym koncie emerytalnym oraz indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego można oszczędzać od 16 roku życia.

A jakie są różnice między IKE a IKZE?

1. IKE = ulga podatkowa, IKZE = ulga podatkowa + zachęta podatkowa

Na początek najważniejsza różnica. Oszczędzając w IKE nasza korzyść podatkowa polega na tym, że przy wypłacie środków (po spełnieniu warunku wieku i stażu) nie zapłacimy podatku od zysków kapitałowych. Cała zebrana kwota (wpłaty + ewentualny zysk) będzie do użycia jednorazowo lub w ratach. Jest to w tej chwili jeden z niewielu powszechnie dostępnych sposobów unikania podatku Belki (19% od zysku). To tyle.

Tutaj szczegółowe zasady IKE.

IKZE również chroni nasze oszczędności przed podatkiem Belki, ale nie musimy spełnić żadnych warunków, aby takie zwolnienie uzyskać. Nawet w przypadku wypłaty środków po roku od otwarcia IKZE, kapitał oraz zysk będą zwolnione z podatku Belki - to praktycznie bezwarunkowa ulga podatkowa.

Druga rzecz, na której wszyscy skupiają praktycznie całą uwagę, to zachęta podatkowa. Jak działa?

Nasza roczna składka pomniejsza nasz podatek dochodowy. Co prawda nie bezpośrednio, bo odpisujemy ją od podstawy opodatkowania. Czyli w zależności od tego, jaką płacimy stawkę podatku, w naszej kieszeni zostanie 18% lub 32% wartości składki. Maksymalnie zapłacimy dzięki tej uldze 1289,86zł mniej podatku w 2012r., ale ten wynik dostępny jest tylko dla bardzo dobrze zarabiających. Tutaj limit wpłat na IKZE w 2013r. oraz mechanizm obliczania składki.

Co ważne, indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego pozwala odpisać część oszczędności od podatku dzisiaj, ale przy wypłacie z konta będziemy musieli go i tak uiścić. Od wpłat oraz zysku. Czyli nie jest to do końca uniknięcie, a jedynie odroczenie w czasie podatku. Jest to w praktyce zachęta podatkowa.

Wiąże się ona z ryzykiem polegającym na tym, że o ile wiemy, że ile wynoszą stawki podatku dochodowego teraz, nie da się przewidzieć, czy i jak się zmienią do czasu, kiedy będziemy wypłacać pieniądze z IKZE. A to po ówczesnej stawce będą opodatkowane.

Tutaj szczegółowe zasady IKZE.

2. Inny roczny limit wpłat na IKZE i IKE

Na indywidualnym koncie emerytalnym możemy odłożyć co roku trzykrotność średniego prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku. W 2012r. limit wpłat na IKE wynosi 10,578zł (3 x 3526zł). Jest dokładnie taki sam dla każdego oszczędzającego. Oczywiście, jeśli chcemy, możemy odłożyć mniej.

Tutaj limit IKE w 2013r.

Na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego możemy co roku odłożyć do 4% rocznego wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne. W większości sytuacji (choć nie dla przedsiębiorców płacących najniższe składki na ZUS) oznacza to do 4% rocznych zarobków brutto. Czyli im więcej zarabiamy, tym więcej możemy odłożyć. Maksymalny limit wpłat na IKZE w 2012r. wynosi 4030,80zł (4% górnego limitu rocznej składki na ZUS).

Tutaj limit IKZE w 2013r.

3. Długość trwania IKE i IKZE

Z ulgi podatkowej w indywidualnym koncie emerytalnym skorzystamy tylko i wyłącznie jeśli nasze oszczędności dotrwają z nami w tej formie do 60 roku życia. Dopuszczalna jest również wypłata środków w wieku 55 lat, ale tylko jeśli przysługują nam prawa emerytalne (np. policjanci, sędziowie). Wydłużenie wieku emerytalnego od 2013r. nic tu nie zmienia. Jeśli wypłacimy wcześniej, do czego mamy pełne prawo w każdym momencie, potrącony zostanie podatek od zysków kapitałowych.

W przypadku IKZE mamy do czynienia z ulgą podatkową (Belka) oraz zachętą podatkową (podatek dochodowy). Ulga nie jest zależna od momentu wypłaty - czy będzie to wypłata w wieku 40 lat czy 68 lat - nie zapłacimy podatku od zysków kapitałowych. Zachęta również będzie działała w ten sam sposób bez względu na wiek wypłaty, z jednym małym wyjątkiem.

Po skończeniu 65 lat zyskujemy prawo do wypłaty środków w formie ratalnej, a nie tylko jednorazowej. Może mieć to istotne znaczenie przy naliczaniu podatku dochodowego - jednorazowa wypłata dużych sum oznacza większe zagrożenie wpadnięciem w wyższy próg podatkowy.

Uwaga! Od 2014 zasady działania IKZE się zmieniły - tutaj szczegóły.

---

Czy można mieć IKE i IKZE jednocześnie? Absolutnie tak. Ustawa jasno to precyzuje. Te sposoby na dodatkowe oszczędzanie na emeryturę w trzecim filarze nie wykluczają się. Co więcej, oba można łączyć z PPE (pracowniczymi programami emerytalnymi).

Tutaj wszystkie artykuły na temat IKZE, IKE oraz trzeciego filaru.

Warto również przejrzeć inne narzędzia finansowe pomocne przy oszczędzaniu i inwestowaniu na emeryturę.

Zapraszam także do zapisywania się na bezpłatny, e-mailowy tygodnik Moja Przyszła Emerytura - co niedzielę podsumowanie tygodnia, zapowiedzi oraz coś ekstra.