Gdzie IKE - rodzaje indywidualnych kont emerytalnych

Indywidualne konto emerytalne to nie jest gotowy produkt. To tylko konstrukcja prawna, pod którą można podpiąć jedno z kilku konkretnych rozwiązań. To do nas należy decyzja, które rozwiązanie wybierzemy. Dlatego tak ważne jest, żeby oprócz wiedzy o tym, jakie są zasady IKE, wiedzieć jakie są rodzaje indywidualnych kont emerytalnych. Wybrać możemy tylko jeden z nich.

Na początek warto je jakoś uszeregować. Po pierwsze pod kątem ryzyka. Są IKE bez jakiejkolwiek gwarancji zysku i kapitału – to od naszych decyzji inwestycyjnych zależą ich wyniki – ewentualny zysk lub strata. Są również IKE bez ryzyka straty kapitału, ze z góry zdefiniowanym (choć zazwyczaj niskim) zyskiem. Co jeszcze jest ważne?

Nasza wiedza. Tam, gdzie jest ryzyko, wyniki uzależnione są od naszej znajomości konkretnego produktu, rynku kapitałowego oraz aktywnego inwestowania. Tam, gdzie są gwarancje instytucji finansowej, nie musimy tak bardzo znać się na zaawansowanych produktach finansowych – ryzyko przejmuje na siebie np. bank.

To zestawienie pokazuje rodzaje IKE od najbezpieczniejszych i najprostszych (małe ryzyko, mała wiedza) do najbardziej ryzykownych i skomplikowanych (duże ryzyko, duża wiedza).

1. IKE lokata lub konto oszczędnościowe w banku

Zaletą lokat IKE jest 100% gwarancja kapitału oraz zysku. Działają one na tej samej zasadzie co zwykle lokaty bankowe, ale od zysku nie odprowadzamy podatku Belki. Oprocentowanie jest zazwyczaj zmienne, choć ostatnio uaktywniły się banki oferujące wysoki procent gwarantowany przez kilka lat, niestety tylko w przypadku zakupienia polisy inwestycyjnej lub założenia i aktywnego korzystania z konta bieżącego. Cóż, wygląda na to, że nie ma nic za darmo.

Wadą IKE w lokacie lub koncie oszczędnościowym jest niskie oprocentowanie. Można znaleźć perełki, które zaprzeczają tej tendencji, ale są to raczej wyjątki od reguły.

Wystarczy szybkie porównanie indywidualnych kont emerytalnych, żeby zorientować się, że większość lokat IKE nawet z korzyścią podatkową jest mniej atrakcyjna niż wiele bieżących lokat na 6 czy 12 miesięcy.

2. IKE obligacje skarbu państwa

Nie jest do końca prawdą, że obligacje skarbowe są równie bezpieczne co lokaty bankowe (za przykład niech posłużą papiery dłużne Grecji), ale jest to na pewno jeden z najmniej ryzykownych sposobów na oszczędzanie na emeryturę w ramach IKE. Emituje je państwo polskie i to ono gwarantuje wypłatę kapitału oraz odsetek.

Zysk jest znany z góry, jeśli nie kwotowo, to przynajmniej otrzymamy zasady, na jakich będzie naliczany. Niektóre obligacje mają stałe oprocentowanie, inne oparte są o inflację.

W ostatnich latach był to najlepszy wybór z ofert IKE dla ludzi ceniących połączenie bezpieczeństwa oraz zysku. W sprzedaży IKE obligacje pośredniczy PKO BP.

3. IKE fundusz inwestycyjny w towarzystwie funduszy inwestycyjnych

I przechodzimy do rodzajów IKE bez gwarancji kapitału i zysku. Oznacza to mniej więcej tyle, że w wyniku nietrafionych inwestycji możemy na naszych kontach zobaczyć w pewnym momencie mniej niż wpłaciliśmy. Oznacza to również, że w wyniku świetnych inwestycji zobaczymy o wiele więcej niż na lokacie IKE. Krótko mówiąc, wyniki zależą od naszych zachowań na rynku kapitałowym, bo to na nim inwestują fundusze.

Większość towarzystw pozwala na transfer środków pomiędzy swoimi funduszami (tzw. parasol), więc możemy aktywnie reagować na sytuację na giełdach czy w gospodarce. Każdy, kto śledzi doniesienia ekonomiczne wie, że można tu bardzo dużo zyskać, ale i sporo stracić.

Wielu doradców przekonuje, że w długiej perspektywie ryzyko jest dużo niższe, bo uśredniamy cenę zakupu oraz przeżywamy wiele hoss i bess, ale taka pasywna postawa jest w gruncie rzeczy mało skuteczna. IKE fundusz inwestycyjny to głównie propozycja dla ludzi z co najmniej minimalną wiedzą o inwestowaniu oraz chęcią aktywnego zarządzania swoimi pieniędzmi.

4. IKE ubezpieczenie z funduszem kapitałowym w firmie ubezpieczeniowej

Ten rodzaj indywidualnego konta emerytalnego to połączenie ubezpieczenia oraz platformy funduszy inwestycyjnych. Oprócz możliwości inwestowania naszych środków otrzymujemy również ubezpieczenie na życie i dożycie. W zależności od konkretnego rozwiązania nawet do 100% naszych środków przechodzi do części inwestycyjnej.

Niestety, IKE ubezpieczenie jest obciążone wysokimi opłatami, które regularnie pomniejszają nasze oszczędności. Ryzyko straty z inwestycji jest po naszej stronie (zupełnie jak w przypadku IKE w funduszu inwestycyjnym), więc po raz kolejny jest to oferta dla bardziej zaawansowanych. Jeśli nie zależy nam na części ochronnej (ubezpieczenie) lub podobne usługi kupujemy gdzieś indziej, warto poważnie się zastanowić, czy IKE polisa inwestycyjna to coś dla nas.

5. IKE konto maklerskie w biurze maklerskim

Na szczycie piramidy z ofertami indywidualnych kont emerytalnych znajduje się rachunek maklerski, który umożliwia nam bezpośredni zakup i sprzedaż akcji i innych instrumentów na giełdzie.

Tutaj ryzyko straty jest najwyższe, szczególnie dla niedoświadczonego inwestora. Ale jeśli jesteśmy biegli w rynkach finansowych, IKE w koncie maklerskim może być świetnym sposobem na pomnażanie pieniędzy bez konieczności płacenia podatku Belki. Przy trafnym doborze aktywów, z jednorocznego limitu wpłat (10,578zł w 2012) szybko wyciśniemy dużo, dużo więcej.

------

Co ważne, możemy mieć tylko jedno indywidualne konto emerytalne w danym momencie, ale nie ma ograniczeń, jeśli chodzi o przenoszenie go między produktami i instytucjami. Możemy zacząć w punkcie, który najbardziej odpowiada naszemu nastawieniu do ryzyka oraz wiedzy inwestycyjnej, a po jakimś czasie zrobić transfer środków do innej oferty. Warto pamiętać jednak, że firmy mają prawo pobierać opłatę za wypłatę transferową w ciągu 12 miesięcy od podpisania umowy.